Ὁ Ἅγιος Ἐπιφάνιος Ἐπίσκοπος Κωνσταντίας καὶ Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου
Ὁ
Ἅγιος Ἐπιφάνιος γεννήθηκε στὸ χωριὸ Βησανδούκη τὸ 310 μ.Χ., κοντὰ στὴν
Ἐλευθερούπολη τῆς Παλαιστίνης ἀπὸ πάμφτωχη οἰκογένεια Ἰουδαίων ἀγροτῶν.
Οἱ γονεῖς του εἶχαν ἀκόμη ἕνα παιδί, τὴν Καλλίτροπο. Σὲ ἡλικία δέκα ἐτῶν ὁ Ἅγιος ἔχασε τὸν πατέρα του καὶ ἔμεινε ὀρφανός.
Χάρη στὴ διδασκαλία δυὸ περίφημων γιὰ τὴν γραμματική τους κατάρτιση καὶ
τὸ ἀσκητικὸ ἦθος μοναχῶν, τοῦ Λουκιανοῦ καὶ τοῦ Ἰλαρίωνος, προσελκύεται
στὸν Χριστιανισμὸ καὶ βαπτίζεται ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Ἐλευθερουπόλεως
Λουκιανό.
Στὴν συνέχεια πηγαίνει στὴν ἔρημο τῆς Παλαιστίνης καὶ ζεῖ κοντὰ στοὺς
ἐπιφανέστερους ἀσκητές, ἀσκούμενος στὴν ἐγκράτεια, τὴν ἄσκηση καὶ τὴν
μελέτη τῶν Θείων Γραφῶν, γενόμενος ὑπόδειγμα γιὰ τοὺς συνασκητές του. Ἡ
φήμη του καὶ οἱ ἀρετές του δὲν ἄργησαν νὰ διαδοθοῦν καὶ γρήγορα
ἀναδείχθηκε, τὸ 367 μ.Χ., Ἐπίσκοπος Κωνσταντίας τῆς Κύπρου, στὴν ὁποία
κατέφυγε μὲ θαυματουργικὸ τρόπο, ὅταν τὸ πλοῖο ποὺ ἐπέπλεε πρὸς τὴν
Παλαιστίνη, λόγω τρικυμίας, ἔφθασε στὴν Κύπρο.
Ἀπὸ τὴν θέση τοῦ Ἐπισκόπου ὁ Ἅγιος ἄρχισε τὸν εὐαγγελισμὸ τοῦ ποιμνίου
του καὶ ἀγωνίσθηκε μὲ θερμότατο ζῆλο γιὰ τὴ διατήρηση καὶ ἐνίσχυση τῶν
ὀρθοδόξων δογμάτων, καταπολεμώντας ὅλες τὶς αἱρετικὲς δοξασίες καὶ
πλάνες τῆς ἐποχῆς του καὶ ἰδιαίτερα ἐκεῖνες τοῦ Ὠριγένους.
Κάνοντας συνεχῆ χρήση τῶν λόγων τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ γράφοντας πλῆθος
ἀντιαιρετικῶν συγγραμμάτων, ἀγωνίσθηκε γιὰ νὰ κρατήσει τοὺς πιστοὺς στὴν
ἀνόθευτη χριστιανικὴ πίστη. Ὁ εὐαγγελισμὸς τῆς νήσου ὁλοκληρώνεται στὰ
χρόνια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίας Ἐπιφανίου στὸ τελευταῖο ἥμισυ τοῦ
4ου αἰῶνα μ.Χ.
Ὁ μεγάλος αὐτὸς ἱεράρχης, μὲ τὴν δύναμη τοῦ χαρακτῆρα του, τὴν παιδεία
καὶ τὴν δογματικὴ κατάρτισή του, ἀγωνίσθηκε σκληρὰ κατὰ τῶν αἱρετικῶν,
ἀλλὰ καὶ κατὰ τῶν ἀλλοθρήσκων. Τόσο καθολικὴ ἦταν ἡ ἀναγνώριση καὶ ἡ
βαθιὰ ἐκτίμηση πρὸς τὸ πρόσωπο τοῦ Ἁγίου Ἐπιφανίου, ὥστε ὁ αὐτοκράτορας
Θεοδόσιος ὁ Α’ ζήτησε ἀπὸ τὸν λαὸ τῆς Κύπρου
ἀπόλυτη ὑπακοὴ στὸν Ἀρχιεπίσκοπο Κωνσταντίας.
Μετὰ ἀπὸ τριάντα ἕξι ἔτη γόνιμης καὶ ἐποικοδομητικῆς ἀρχιερατικῆς
διακονίας καὶ προσφορᾶς, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 403 μ.Χ. Τὸ τίμιο
λείψανό του μετακόμισε στὴν Κωνσταντινούπολη ὁ αὐτοκράτορας Λέων ΣΤ’ ὁ
Σοφός. Ἡ Σύναξή του ἐτελεῖτο στὸν ἁγιότατο οἶκο του, ποὺ ἦταν στὸ ναὸ
τοῦ Ἁγίου Φιλήμονος.
Ὁ Ἐπιφάνιος Κωνσταντίας ἔκτισε τὴν μεγάλη βασιλικὴ (δὲν τὴν ὁλοκλήρωσε
μέχρι τὸν θάνατό του), τῆς ὁποίας τὰ ἐρείπια διασῴζονται μέχρι τὶς
ἡμέρες μας. Ὁ μεγάλος αὐτὸς Ἀρχιεπίσκοπος, πολὺ σημαντικὸς διδάσκαλος
καὶ πατέρας τῆς Ἐκκλησίας, ὑπῆρξε καὶ ἀξιόλογος συγγραφέας. Τὰ ἔργα του
«Πανάριον», «Ἀγκυρωτός», «Περὶ μέτρων καὶ σταθμῶν», «Περὶ τῶν δώδεκα
λίθων τῶν ὄντων ἐν τοὶς στολισμοὶς τοῦ Ἀαρῶν», ἀποτελοῦν πολύτιμα
πετράδια στὸ μέγα ψηφιδωτὸ τῆς Πατερικῆς Γραμματείας.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τοὺς διττοὺς ὑποφήτας τῆς ἄναρχου θεότητας, τῶν θεοτυπώτων δογμάτων,
τοὺς πανσόφους ἐκφάντορας, σὺν τῷ Ἐπιφανίῳ τῷ κλεινῷ, ὑμνήσωμεν τὸν
θεῖον Γερμανῶν ὡς λαμπροὶ γὰρ τῶν ἀρρήτων μυσταγωγοί, πυρσεύουσι τοὺς
κράζοντας δόξα τῷ στεφανώσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ μεγαλύναντι, δόξα τῷ
βεβαιούντι δι’ ὑμῶν, πίστιν τὴν Ὀρθόδοξον.
Ἡ Ὁσία Καλλίτροπος
Ἡ Ὁσία Καλλίτροπος ἦταν ἀδελφὴ τοῦ Ἁγίου Ἐπιφανίου, Ἐπισκόπου
Κωνσταντίας τῆς Κύπρου. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν Βίο
τῆς Ὁσίας. Ἡ Ἁγία Δομιτίλλα ἡ Μάρτυρας
Ἡ Ἁγία Μάρτυς Δομιτίλλα ἔζησε τὸν 1ο αἰῶνα μ.Χ. στὴ Ρώμη. Ἦταν σύζυγος
τοῦ Ρωμαίου ἀξιωματούχου Τίτου Φλαβίου Κλήμεντος καὶ θυγατέρα τῆς
ἀδελφῆς τοῦ αὐτοκράτορα Δομιτιανοῦ (81-96 μ.Χ.). Τελειώθηκε μαρτυρικά,
ἐπειδὴ ἀρνήθηκε νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα. Οἱ Ἅγιοι Ἀχιλλέας καὶ Νερέος οἱ Μάρτυρες
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ἀχιλλέας καὶ Νερέος, σύμφωνα μὲ τὸν Ἐπίσκοπο Ρώμης
Δάμασο Α’ (366-384 μ.Χ.), ἤσαν στρατιῶτες στὴν πραιτωριανὴ φρουρὰ καὶ
μαρτύρησαν τὸ 100 μ.Χ., ἐπὶ αὐτοκράτορα Τραϊανοὺ (98-117 μ.Χ.). Ὁ Ἅγιος Παγκράτιος ὁ Μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Μάρτυρας Παγκράτιος καταγόταν ἀπὸ τὴ Συρία ἢ τὴ Φρυγία καὶ
μαρτύρησε στὴ Ρώμη τὸ 304 μ.Χ., κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα
Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.). Ὁ Ἅγιος Δρακόντιος Ἐπίσκοπος Νικαίας
Ὁ Ἅγιος Δρακόντιος χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος Νικαίας καὶ ἔζησε σὲ κάποιον ἀπὸ τοὺς τρεῖς πρώτους χριστιανικοὺς αἰῶνες. Ὁ Ἅγιος Φίλιππος ὁ Ἀργύριος ὁ Ἱερομάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυρας Φίλιππος ὁ Ἀργύριος, ὅπως ἀναφέρεται στὸ Ρωμαϊκὸ
Μαρτυρολόγιο, ἦταν πρεσβύτερος καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν Σικελία. Εἶναι
ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστὲς καὶ στὰ Μηναῖα. Ἡ μνήμη του ἀναφέρεται στὸ
Σιναϊτικὸ Κώδικα 647 καὶ στὸν Κώδικα Δ. α. Ι.Χ. τῆς μονῆς τῆς
Κρυπτοφέρρης τῆς Ρώμης, ὅπου καὶ ἡ ἀκολουθία του. Ὁ Ἅγιος Γερμανὸς Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
Ὁ
Ἅγιος Γερμανὸς γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη περὶ τὸ 640 μ.Χ. καὶ
ἦταν υἱὸς τοῦ πατρικίου Ἰουστινιανοῦ. Σὲ ἡλικία εἴκοσι ἐτῶν ἔμεινε
ὀρφανός, ὅταν ὁ πατέρας του ἐκτελέσθηκε ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα Κωνσταντῖνο
Δ’ τὸν Πωγωνάτο (668-685 μ.Χ.), ἐπειδὴ θεωρήθηκε ὅτι ἐνεχόταν στὴν
δολοφονία τοῦ πατέρα του Κώνσταντος Β’.
Τὸν Γερμανό, ἀφοῦ τὸν εὐνούχισε, τὸν κατέταξε στὸν κλῆρο τῆς Μεγάλης
Ἐκκλησίας. Ἐπιδόθηκε μὲ ζῆλο στὴ μελέτη τῶν ἱερῶν γραμμάτων, ἔγινε βαθὺς
γνώστης αὐτῶν καὶ διακρίθηκε γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου καὶ τὴν ἀρετή
του. Στὴν συνέχεια ἐπισκέφθηκε τὰ Ἱεροσόλυμα καί, ἀφοῦ προσκύνησε τοὺς
Ἁγίους Τόπους, ἐπέστρεψε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου χειροτονήθηκε
ἱερεύς. Τὸ 709 μ.Χ. ἐξελέγη ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Κῦρο Ἐπίσκοπος Κυζίκου.
Ἀπὸ τὴν ὑψηλὴ αὐτὴ θέση ἀγωνίσθηκε σθεναρὰ κατὰ τῶν αἱρετικῶν
Μονοθελητῶν. Ὅταν καθαιρέθηκε ὁ Πατριάρχης Κῦρος καὶ πέθανε ὁ διάδοχος
αὐτοῦ Ἰωάννης ΣΤ’, ἐξελέγη στὶς 9 Αὐγούστου τοῦ 715 μ.Χ., μὲ τὴν
ἐπίνευση τοῦ βασιλέως Ἀναστασίου, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
Ὅταν ὁ Ἅγιος ἔγινε Πατριάρχης, ἀφιέρωσε ὅλες τὶς πνευματικὲς καὶ ἠθικές
του δυνάμεις στὴ διακονία τοῦ ποιμνίου του, διδάσκοντας καὶ νουθετώντας
αὐτὸ μὲ τὰ ἐμπνευσμένα κηρύγματά του.
Ὅταν ἀνῆλθε στὸ θρόνο ὁ εἰκονομάχος αὐτοκράτορας Λέων Γ’ ὁ Ἴσαυρος
(717-741 μ.Χ.), πιεζόμενος ὁ Πατριάρχης Γερμανὸς ἀπὸ αὐτόν, γιὰ νὰ τὸν
βοηθήσει μὲ σκοπὸ τὴν ἐπικράτηση τῆς εἰκονομαχικῆς αἱρέσεως, ὄχι μόνο
ἀρνήθηκε, ἀλλὰ τὸν μὲν Λέοντα ἔλεγξε γιὰ τὶς ἀνίερες πράξεις του, τὸν δὲ
λαὸ παρότρυνε σὲ ἀντίσταση κατὰ τῶν εἰκονομάχων.
Βλέποντας ὁ αὐτοκράτορας Λέων ὅτι τίποτα δὲν κατόρθωνε, διὰ
πραξικοπήματος ἀνάγκασε τὸν Ἅγιο νὰ παραιτηθεῖ. Ἔτσι, στὶς 6 Ἰανουαρίου
τοῦ 730 μ.Χ., ἀφοῦ κατέθεσε τὸ ὠμοφόριό του στὴν Ἁγία τράπεζα τοῦ
παλατιοῦ, ἀποσύρθηκε στὴν πατρική του οἰκία στὸ Πλατάνι, ὅπου ἔζησε
ἀσκητεύοντας καὶ συνθέτοντας ἐκκλησιαστικοὺς ὕμνους.
Ὁ Ἅγιος Γερμανὸς κοιμήθηκε, μετὰ σύντομη ἀσθένεια, τὸ 740 μ.Χ. καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴ μονὴ τῆς Χώρας.
Ἐνῷ ἀρχικὰ καθαιρέθηκε καὶ ἀναθεματίσθηκε ἀπὸ τὴ ψευδοσύνοδο τῆς Ἱερείας
τὸ 754 μ.Χ., στὴν συνέχεια δικαιώθηκε καὶ ἐξυμνήθηκε ἀπὸ τὴν Ζ’
Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τὸ 787 μ.Χ., ἡ ὁποία καταδίκασε τοὺς εἰκονομάχους καὶ
ἀναστήλωσε τὶς ἱερὲς εἰκόνες. Ἐπὶ τῆς Πατριαρχίας τοῦ Ἁγίου, ὅταν τὸ
718 μ.Χ. διασώθηκε ἡ Κωνσταντινούπολη ἀπὸ βαρβαρικὴ ἐπιδρομή,
συμπληρώθηκε ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἀνδρέα Κρήτης ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος.
Ὁ Ἅγιος Γερμανὸς κατέλιπε ἀξιόλογο ὑμνογραφικὸ καὶ συγγραφικὸ ἔργο,
δυστυχῶς ὅμως τὰ περισσότερα ἔργα του κατακάηκαν μὲ διαταγὴ τοῦ Λέοντος.
Περισώθηκαν δὲ ἀπὸ μὲν τοὺς ὕμνους, 104 Στιχηρὰ καὶ 22 Κανόνες, ἀπὸ δὲ
τὰ συγγράμματά του τὰ ἑξῆς: α) «Περὶ αἱρέσεων καὶ Συνόδων», β) «Τρεῖς
δογματικαὶ ἐπιστολαὶ ἐπὶ τῶν εἰκονομάχων» (πρὸς Ἰωάννην, Ἐπίσκοπον
Συνάδων, πρὸς Κωνσταντῖνον, Ἐπίσκοπον Νακαλείας, καὶ πρὸς Θωμᾶν,
Ἐπίσκοπον Κλαυδιουπόλεως), γ) «Ὀκτὼ λόγοι» (δυὸ στὴν προσκύνηση τοῦ
Τιμίου Σταυροῦ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Σταυροπροσκυνήσεως καὶ τὴν ἡμέρα τοῦ
Μεγάλου Σαββάτου, δυὸ στὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου, τρεῖς στὴν Κοίμηση τῆς
Θεοτόκου καὶ ἕνας στὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου), δ)»Ὁμιλία» (στὰ
ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ τῆς Θεοτόκου καὶ τὰ ἅγια σπάργανα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ
Χριστοῦ).
Ἡ Σύναξη τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ ἐτελεῖτο στὴ Μεγάλη Ἐκκλησία.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντα.
Ξυνωρίδα τῆς θείας Ἐκκλησίας τᾶς σάλπιγγας, Γερμανὸν σοφὸν Ἱεράρχην, καὶ
κλεινὸν Ἐπιφάνιον, τιμήσωμεν προφρόνως οἱ πιστοί, τὸν μὲν ὡς ἐν
φρονήματι στερρῶ ὑπὲρ τῆς Χριστοῦ εἰκόνος, τὸν θεομάχον Λέοντα
ἐλέγξαντα, ὡς μάστιγα δὲ αἱρέσεων δεινήν, τὸν ἅγιον Ἐπιφάνιον, Οὗτοι γὰρ
ἐκτενῶς ὑπὲρ ἠμῶν, ἀεὶ πρεσβεύουσι.
Κοντάκιον κοινόν. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἱεραρχῶν τὴν θαυμαστὴν ξυνωρίδα, ἀνευφημήσωμεν πιστοὶ κατὰ χρέος, σὺν
Γερμανῶ τὸν θεῖον Ἐπιφάνιoν, οὗτοι γὰρ κατέφλεξαν, τῶν ἀθέων τᾶς
γλώσσας, δόγματα σοφώτατα, διαθέμενοι πάσι, τοὶς ὀρθοδόξως μέλπουσιν
ἀεί, τῆς εὐσεβείας τὸ μέγα μυστήριoν. Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ ἐν Κυθήροις ἀσκήσας
Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος καταγόταν ἀπὸ τὴν Κορώνῃ τῆς Πελοποννήσου καὶ γεννήθηκε
ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ εὔπορους κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα
Ρωμανοῦ Β’ (919-948 μ.Χ.). Ἀπὸ τὸν μεγάλο του ζῆλο πρὸς τὰ θεία καὶ τὴν
ἀρετή του, χειροθετήθηκε ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Κορώνῃς ἀναγνώστης. Μετὰ τὸν
θάνατο τῶν γονέων του μετέβη στὸ Ναύπλιο, ὅπου νυμφεύθηκε μὲ κάποια
σεμνὴ καὶ ἐνάρετη νέα καὶ ἀπέκτησε δυὸ τέκνα.
Κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ ἔγγαμου βίου του ἐξακολούθησε νὰ ζεῖ ἀσκητικὰ καὶ
νὰ αὐξάνει πνευματικά, βοηθούμενος καὶ ἀπὸ τὴν ἐνάρετη σύζυγό του. Ὁ
Ἐπίσκοπος Ἄργους Θεόδωρος, ἐκτιμώντας τὶς μεγάλες ἀρετὲς τοῦ Θεοδώρου,
τὸν χειροτόνησε διάκονο. Τὸν εὐτυχῆ καὶ θεοσεβῆ βίο του συντάραξε ὁ
ξαφνικὸς θάνατος τῆς συζύγου καὶ τῶν τέκνων του.
Αὐτὸ τὸν ὁδήγησε ἀκόμη πιὸ κοντὰ στὸν Θεό. Ἔτσι, ἀφοῦ μετέβη στὴ Ρώμη,
γιὰ νὰ ἐπισκεφθεῖ τοὺς τόπους ἀθλήσεως τῶν Μαρτύρων τοῦ Χριστοῦ,
ἐπανῆλθε στὴν Πελοπόννησο καὶ ἐγκαταστάθηκε στὴ Μονεμβασιά. Ἐκεῖ
ἐπιδόθηκε μὲ ζῆλο στὸ κήρυγμα τοῦ θείου λόγου, διαφωτίζοντας τὸν λαὸ καὶ
στερεώνοντας τὴν πίστη του.
Ἀργότερα μετέβη στὴ νῆσο τῶν Κυθήρων καὶ ἐγκαταστάθηκε σὲ ἠμιερειπωμένο
ναὸ τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Σεργίου καὶ Βάκχου. Ἀμέσως ἐπιδόθηκε στὸ ἔργο τῆς
ἀνυψώσεως τοῦ ἠθικοῦ τοῦ καταπτοημένου λαοῦ ἀπὸ τὶς βαρβαρικὲς
ἐπιδρομὲς καὶ τῆς ἐπαναφορᾶς τῆς ψυχικῆς του γαλήνης. Τὸ θεάρεστο αὐτὸ
ἔργο συνέχισε μέχρι τὸ τέλος τοῦ βίου του.
Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη. Προικισμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ μὲ τὸ
χάρισμα τῆς θαυματουργίας, ἐπιτέλεσε πολλὰ θαύματα σὲ ἐκείνους ποὺ
προσκυνοῦσαν μὲ εὐλάβεια τὸ τίμιο λείψανό του. Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου
Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης ἀναφέρεται ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, ἂν καὶ τὸ ὄνομά του
δὲν ἀναφέρεται στοὺς γνωστοὺς ἐπισκοπικοὺς καταλόγους. Ἡ μνήμη του
ἀναφέρεται σὲ Κώδικα τῶν Ἱεροσολύμων τοῦ 12ου-13ου αἰῶνα μ.Χ. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Νεομάρτυρας ἐκ Σερρῶν
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Ἰωάννης, ὁ Σερραῖος, ἦταν γόνος μιᾶς εὐκατάστατης
οἰκογένειας Σερραίων. Στὴν ἀκμὴ τῆς νεότητός του, τὸ θάρρος του νὰ
παρουσιάζεται σὲ δημόσιους χώρους ὡς ἴσος πρὸς τοὺς κατακτητὲς καὶ ἡ
λαμπρότητα τῆς ἐμφανίσεώς του, προκάλεσαν τὸν φθόνο τῶν Τούρκων ποὺ τὸν
διέβαλαν στὶς ἀρχές τους.
Οἱ κατήγοροί του ὑποστήριξαν πὼς ὁ Νεομάρτυρας Ἰωάννης δημόσια ἐξύβρισε
τὴν πίστη τοῦ Μωάμεθ, ἀρνούμενος, παρὰ τὴν ἀρχική του ὑπόσχεση, νὰ τὴν
ἀκολουθήσει. Οἱ δικαστές του, ἐκτιμώντας τὰ δεδομένα, στὴν ἀρχὴ
προσπάθησαν μὲ ὑποσχέσεις γιὰ ἀξιώματα νὰ τὸν δελεάσουν, ὥστε νὰ ἀλλάξει
τὴν πίστη του, καθὼς θὰ εἶχαν μεγάλο κέρδος, ἂν τὸ παράδειγμά του
ἔβρισκε καὶ ἄλλους μιμητές.
Ὅταν οἱ προσπάθειές τους ἀπέτυχαν, κατέφυγαν στὰ βασανιστήρια. Ἔβγαλαν
τὸν Μάρτυρα ἀπὸ τὴν φυλακὴ καὶ τὸν ἔσυραν χωρὶς ἔνδυση πάνω στὴν γῆ,
ξεριζώνοντάς του τὴν πλούσια κόμη του καὶ ραβδίζοντας τον.
Ὁ Ἅγιος, παρὰ τὰ φοβερὰ αὐτὰ μαρτύρια, ἄντεχε καὶ συνέχιζε νὰ ὑμνεῖ τὸν
Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ τότε, στὰ δεξιά του ἐμφανίσθηκε ἕνας ἔφιππος καὶ
μεγαλοπρεπὴς ἄνδρας ποὺ τὸ πρόσωπό του ἀκτινοβολοῦσε σὰν ἥλιος.
Ὁ Μάρτυρας Ἰωάννης εἶδε τὴν ὑπέρλαμπρη αὐτὴ παρουσία καὶ ἀντελήφθη πὼς
μὲ νεῦμα ὁ ἔφιππος ἄνδρας τοῦ συνιστοῦσε νὰ μὴ φοβᾶται τίποτα καὶ νὰ μὴν
χάσει τὸ θάρρος του.
Οἱ Τοῦρκοι, ὅταν καὶ μὲ αὐτὸν τὸν ἐπώδυνο τρόπο στάθηκε ἀδύνατο νὰ τὸν
κάνουν νὰ ἀλλάξει τὴν πίστη του, τὸν ἔβγαλαν καὶ πάλι ἀπὸ τὴν φυλακὴ καὶ
τὸν ὁδήγησαν σὲ χῶρο δημόσιο, ὅπου οἱ δήμιοί του, γιὰ νὰ κάνουν τὸ
τέλος του πιὸ ἐπώδυνο, τὸν ἀνέβασαν πάνω σὲ σωρὸ ἀπὸ φρύγανα καὶ ξερὰ
ξύλα καί, ἀφοῦ τοῦ ἔδεσαν τὰ χέρια καὶ τὰ πόδια, ἔβαλαν φωτιὰ στὸ
εὔφλεκτο ὑπόστρωμα.
Ὁ Μάρτυς Ἰωάννης παρέμεινε ἤρεμος σὲ ὅλη τὴν διάρκεια τοῦ φρικτοῦ μαρτυρίου καί, μάλιστα, σιγανὰ ὑμνολογοῦσε τὸν Θεό.
Ἕνας ἀπὸ τοὺς βασανιστές του, γιὰ νὰ τὸν κάνει νὰ σωπάσει, τοῦ ἔμπηξε ἕνα πάσσαλο στὸ στόμα καὶ ἐπέφερε ἔτσι τὸ τέλος τοῦ Ἁγίου.
Τὴν ἀκολουθία τοῦ Ἁγίου ἔγραψε ὁ Μεγάλος Ρήτορας τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ
Μεγάλης Ἐκκλησίας Μανουὴλ ὁ Πελοποννήσιος, πιθανότατα μεταξὺ τῶν ἐτῶν
1451-1481. Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης Ἐπίσκοπος Σολέα Κύπρου
Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης καταγόταν ἀπὸ τὴν Λευκωσία καὶ ἔγινε κατὰ τὴν περίοδο
τῆς Ἑνετικῆς κυριαρχίας Ἐπίσκοπος Σολέας. Ἐπειδὴ ἀγαποῦσε τὴν ἡσυχία καὶ
τὴν ἐρημικὴ ζωή, παραιτήθηκε ἀπὸ τὸν θρόνο του καὶ μετέβη στὸ
ἐρημητήριο τοῦ Μέσα Ποταμοῦ στοὺς πρόποδες τοῦ Τροόδους ὄρους. Ἐκεῖ ὁ
Ἅγιος κοιμήθηκε θεοφιλῶς μὲ εἰρήνη τὸ 1550. Ὅταν μετὰ ἕξι χρόνια ἄνοιξαν
τὸν τάφο του, βρῆκαν τὸ ἱερὸ λείψανό του ἀκέραιο μὲ ἔκδηλα τὰ σημεῖα
τῆς ἁγιότητος. Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων
Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος, Πατριάρχης Ἱεροσολύμων, δὲν ἀναφέρεται στοὺς
Συναξαριστὲς καὶ τὰ Μηναῖα. Ἡ μνήμη του ἀπαντᾷ στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ
Κανονάριον. Ἡ Ἐκκλησία τιμᾷ, ἐπίσης, τὴν μνήμη του στὶς 7 Νοεμβρίου.
Ὁ Ὅσιος Νικήτας ὁ Σιναΐτης
Δὲν ἔχουμε πληροφορίες γιὰ τὸν Βίο τοῦ Ὁσίου Νικήτα τοῦ Σιναΐτου. Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες εἰς τὸν λόφον τῶν ἱερέων, ἐκ Γεωργίας
Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Νεομάρτυρες ἤσαν Γεωργιανοὶ ἱερεῖς, 300 στρατιῶτες,
μοναχοὶ καὶ λαϊκοί, οἱ ὁποῖοι ἀποκεφαλίσθηκαν ἀπὸ τοὺς Τούρκους στὶς
ἀρχὲς τοῦ 17ου αἰῶνα μ.Χ. στὴν περιοχὴ Ντουντικβάτι (=ἀποκεφαλισμός) καὶ
Παπάτι (=λόφος τῶν ἱερέων). Σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση μαρτύρησαν συνολικὰ
γιὰ τὴν πίστη τους στὸν Χριστὸ 30.000 Λάζοι. Ὁ Ἅγιος Ἐρμογένης ὁ Ἱερομάρτυρας Πατριάρχης Μόσχας
Ὁ
Ἅγιος Ἱερομάρτυς Ἐρμογένης, Πατριάρχης Μόσχας καὶ πασῶν τῶν Ρωσιῶν,
ἄρχισε νὰ τιμᾶται ὡς Ἅγιος, ἀπὸ τὶς 12 Μαΐου τοῦ 1913. Πιστοὶ ἀπὸ κάθε
γωνιὰ τῆς Ρωσίας ἄρχισαν νὰ συγκεντρώνονται στὴ Μόσχα, γιὰ νὰ δοξάσουν
τὸν Ἱερομάρτυρα Ἐρμογένη καὶ νὰ προσκυνήσουν τὰ ἱερὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου
Πατριάρχη στὸν καθεδρικὸ ναὸ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στὸ Κρεμλίνο, ὅπου
Παννυχίδες τελοῦνταν σχεδὸν χωρὶς διακοπή. Ἐκείνη τὴ νύχτα ὁ Ἅγιος
ἐπιτέλεσε πολλὰ θαύματα καὶ θεραπεῖες ἀσθενῶν. Ἡ μνήμη του τιμᾶται 17
Φεβρουαρίου ὅπου καὶ ὁ βίος του.
Ὁ Ὅσιος Διονύσιος τοῦ Ραντονὲζ
Ὁ
Ὅσιος Διονύσιος τοῦ Ραντονέζ, κατὰ κόσμον Δαβὶδ Ζομπνινόβσκι, γεννήθηκε
περὶ τὸ 1570 στὴν πόλη Ρζέβ. Ὑπῆρξε μοναχὸς καὶ μετὰ ἡγούμενος τοῦ
μοναστηριοῦ Οὐσπένσκι στὴ Στάριτσα. Τὴ λεγόμενη Σκοτεινὴ περίοδο ἦταν ὁ
πιὸ πιστὸς βοηθὸς τοῦ Ἐπισκόπου Ἐρμογένους, Πατριάρχου Μόσχας. Ἀπὸ τὸ
1610 ὁ Ὅσιος Διονύσιος γίνεται Ἀρχιμανδρίτης τῆς Τρόιτσε – Σεργιέβσκαγια
Λαύρας.
Μὲ τὴν φροντίδα του ἱδρύθηκαν στὸ μοναστῆρι νοσοκομεῖα γιὰ ἀρρώστους,
τραυματισμένους καὶ ἄστεγους τοῦ πολέμου μετὰ ἀπὸ τὴν εἰσβολὴ τοῦ Πωλονο
– Λιθουανικοῦ στρατοῦ.
Σὲ περίοδο πείνας, κατόπιν ἐπιμονῆς του, ἡ ἀδελφότητα τῆς Λαύρας
τρεφόταν μὲ ψωμὶ ἀπὸ βρώμη καὶ νερό, γιὰ νὰ διαθέσει τὸ ψωμὶ ἀπὸ σιτάρι
καὶ σίκαλη στοὺς ἀρρώστους. Τὸ 1611-1612 μαζὶ μὲ τὸν μοναχὸ τῆς Τρόιτσε –
Σεργιέβσκαγια Λαύρας, τὸν Ἀβραὰμ Πολίτσιν (κοιμήθηκε τὸ 1625), ἔγραφε
ἐπιστολὲς μὲ ἔκκληση νὰ ἀποσταλοῦν στρατιῶτες καὶ χρήματα γιὰ τὴν
ἀπελευθέρωση τῆς Μόσχας ἀπὸ τοὺς Πολωνούς. Ἔγραψε ἐπίσης καὶ στὸν
πρίγκιπα Δημήτριο Ποζάρσκι καὶ στοὺς στρατιῶτες του νὰ ἐπιταχύνουν τὴν
ἐκστρατεία τους στὴ Μόσχα.
Οἱ συνεχεῖς προσευχές του καὶ τὰ καθημερινὰ πνευματικά του κατορθώματα,
τοῦ πρόσφεραν, ἐπίσης, τὸ χάρισμα τῆς θαυματουργίας. Ξεχωριστὸ γεγονὸς
ἀποτελεῖ ἡ συμμετοχή του στὴ διόρθωση τῶν θεολογικῶν βιβλίων. Ἀπὸ τὸ
1616 ὁ Ὅσιος Διονύσιος ἡγεῖται τῆς ἐργασίας διορθώσεως τῆς Σύνοψης τῶν
ἱερῶν Μυστηρίων, ἡ ὁποία βασιζόταν στὴ σύγκριση τῶν ἀρχαίων Σλαβικῶν καὶ
διαφόρων Ἑλληνικῶν ἐκδόσεων.
Κατὰ τὴν διάρκεια αὐτῆς τῆς λειτουργικῆς ἐργασίας οἱ διορθωτὲς βρῆκαν
πολλὲς καὶ σημαντικὲς διαφορὲς καὶ σὲ ἄλλα βιβλία, τὰ ὁποῖα ἐκδόθηκαν
τὴν περίοδο ἀπὸ τὸ 1612 ἕως τὸ 1619. Ὃμως οἱ ἄνθρωποι, ποὺ εὐθύνονται
γιὰ τὰ λάθη αὐτά, στὴ Σύνοδο τοῦ 1618, κατηγόρησαν τὸν Ὅσιο Διονύσιο γιὰ
αἵρεση. Ἀπὸ τὸν Ὅσιο Διονύσιο ἀφαιρέθηκαν τὰ ἱερουργικά του δικαιώματα.
Τὸν ἀπέκοψαν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ τὸν ἔκλεισαν στὴ μονὴ Νοβοσπάσκιι,
ὅπου ὑπέφερε ἀπὸ ἀσιτία. Οἱ ἐπεμβάσεις τοῦ Πατριάρχου τῶν Ἱεροσολύμων
Θεοφάνους Δ’ (1608-1644) καὶ τοῦ Πατριάρχου Φιλαρέτου (1619-1633), ποὺ
ἐπέστρεψε ἀπὸ τὴν Πολωνικὴ αἰχμαλωσία, διέκοψαν τὴν φυλάκισή του καὶ
ἀθῳώθηκε.
Ὁ Ὅσιος Διονύσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1633 καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴν Τρόιιτσε – Σεργιέβσκαγια Λαύρα. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Νεομάρτυρας ἐκ Βλαχίας
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυρας Ἰωάννης γεννήθηκε στὴ Βλαχὶα καὶ καταγόταν ἀπὸ
ἐπιφανῆ καὶ ἀριστοκρατικὴ οἰκογένεια. Ἐπὶ Σουλτάνου Μεχμὲτ καὶ σὲ ἡλικία
δεκαπέντε ἐτῶν τὸν συνέλαβαν οἱ Τοῦρκοι, ποὺ εἰσέβαλαν στὴ Βλαχία, γιὰ
νὰ καταπνίξουν τὴν ἐπανάσταση τοῦ ἄρχοντα Μιχαὴλ Βοεβόδα Τζιβᾶν Μπέτι.
Ἕνας ἀπὸ τοὺς στρατιῶτες, ποὺ εἶδε τὴν ὀμορφιὰ τοῦ Ἁγίου, τὸν ἔδεσε σὲ
ἕνα δένδρο μὲ τὴν ἐπιθυμία νὰ ἀσελγήσει ἐπ’ αὐτοῦ.
Ὁ Ἅγιος ὅμως ἀμυνόμενος τὸν φόνευσε. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ συνελήφθη ὅμως
ἀπὸ τοὺς Τούρκους καὶ παραδόθηκε στὴ σύζυγο τοῦ στρατιώτη ποὺ σκότωσε,
στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκείνη τὸν ὁδήγησε στὸ βεζίρη, ὁ ὁποῖος μετὰ τὴν
ἀνάκριση τὸν παρέδωσε πάλι σὲ ἐκείνη, γιὰ νὰ τὸν μεταχειριστεῖ ὅπως
ἤθελε. Ἐπειδὴ ὅμως ἀπέτυχε νὰ τὸν ἐξισλαμίσει, τὸν παρέδωσε στὸν ἔπαρχο.
Ὁ ἔπαρχος ἀπέτυχε νὰ τὸν πείσει νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη του καὶ διέταξε τὸν
διὰ ἀπαγχονισμοῦ θάνατό του τὸ 1662, στὸ Παρμὰκ τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Τὸ τίμιο λείψανό του ἐξαγοράσθηκε μετὰ τρεῖς ἡμέρες ἀπὸ τοὺς
Χριστιανοὺς καὶ ἐνταφιάσθηκε μὲ εὐλάβεια.
Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τοῦ Ραντονὲζ
Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τοῦ Ραντονέζ, κατὰ κόσμον Ἀνδρέας Μεντβέντεφ, γεννήθηκε
στὶς 6 Ὀκτωβρίου 1792 στὴν πόλη Λύσκοβο τῆς ἐπαρχίας Νόβγκοροντ καὶ ἡ
οἰκογένειά του ἦταν στὴν ὑπηρεσία τοῦ Γεωργιανοῦ πρίγκιπα Γεωργίου.
Γεμάτος ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὸν μοναχικὸ βίο ὁ Ἅγιος εἰσῆλθε τὸ 1818 στὴ μονὴ
Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τοῦ Σάρωφ καὶ τὸ 1822 στὴ μονὴ Βυσοκογκόρσκιυ τοῦ
Ἀρζαμᾶς, ὅπου χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Τὸ 1831 καλεῖται ἀπὸ τὸν
Μητροπολίτη Μόσχας Φιλάρετο στὴ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σεργίου, στὴν ὁποία
διακρίθηκε γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του καὶ τὶς ἀρετές του.
Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1877. Ἡ κανονικὴ πράξη τῆς
ἁγιοποιήσεώς του ἔγινε ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Μόσχας Ἀλέξιο τὸ 1997. Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος τῆς Ὄπτινα
Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος τῆς Ὄπτινα, κατὰ κόσμον Νικόλαος Τύχωνωφ, γεννήθηκε τὸ
1853 στὴν πόλη Γιελὲτς τῆς ἐπαρχίας Ὀριόλ, ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ
φιλόθεους, τὸν Βασίλειο καὶ τὴν Ἑλένη. Ὅταν ὁ Νικόλαος ἦταν ἑπτὰ ἐτῶν,
ἔχασε τὸν πατέρα του.
Λίγο πρὶν τὸ θάνατό του, εὐλόγησε τὸν υἱό του μὲ τὴν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου
Νικολάου ἀναθέτοντας τὸ παιδί του στὴν κηδεμονία τοῦ μεγάλου αὐτοῦ
Ἁγίου. Ὁ μελλοντικὸς Στάρετς δὲν ἀποχωρίσθηκε τὴν εἰκόνα αὐτὴ σὲ
ὁλόκληρη τὴν ζωή του. Ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Νικόλαο ἡ μητέρα του εἶχε καὶ ἄλλα
μικρότερα τέκνα, τὰ ὁποῖα πέθαναν πρόωρα ἀπὸ πεῖνα καὶ ἀσθένειες.
Ὁ μικρὸς Νικόλαος εἶχε θερμὴ καρδιακὴ σχέση μὲ τὴν μητέρα του. Οἱ
προσευχές της καὶ ἡ αὐστηρὴ ἀνατροφή, ποὺ τοῦ ἔδωσε, τὸν προστάτευαν ἀπὸ
πειρασμοὺς καὶ συμφορές. Σιγὰ – σιγὰ μεγάλωνε καὶ ἔγινε πρᾶος, ἥσυχος
καὶ εὐλαβής, ἔξυπνος καὶ φιλομαθής.
Λόγω τῆς μεγάλης φτώχειας τῆς οἰκογένειάς του ἀναγκάσθηκε νὰ φοιτήσει
ὄχι στὸ δημόσιο σχολεῖο, ἀλλὰ στὸ ἐνοριακὸ σχολεῖο τοῦ χωριοῦ του, ὅπου
φοιτοῦσαν οἱ ἄποροι. Ἐκεῖ λοιπὸν ἔμαθε νὰ διαβάζει, νὰ γράφει, νὰ
μετράει καὶ νὰ μελετᾷ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ.
Ὅταν ἔγινε ἕνδεκα ἐτῶν, ἐργάσθηκε στὸ κατάστημα τοῦ πλούσιου ἐμπόρου
Χάμωφ. Λίγο ἀργότερα, ἐνῷ ὁ Νικόλαος ἦταν ἀκόμη πολὺ νέος, ἡ μητέρα του
πέθανε καὶ ἔτσι ἔμεινε πιὰ παντελῶς ὀρφανός. Ἔζησε γιὰ ἐννέα χρόνια στὸ
σπίτι τοῦ ἐμπόρου. Στὶς ἐλεύθερες ὧρες του μελετοῦσε πνευματικὰ βιβλία
καὶ πήγαινε στὴν ἐκκλησία. Τὸν διέκρινε ἡ πραότητα, ἡ μετριοφροσύνη καὶ ἡ
καθαρότητα τῆς καρδιᾶς.
Ἐκεῖνο τὸν καιρὸ ζοῦσε στὴν Γιελὲτς μία σχεδὸν ἑκατοντάχρονη μοναχή, ἡ
μάτιουσκα Θεοδώρα, πνευματικὴ θυγατέρα τοῦ Ὁσίου Τύχωνος τοῦ Ζαντὸνκ
(τιμᾶται 13 Αὐγούστου). Οἱ κάτοικοι τῆς Γιελὲτς εἶχαν τὴν εὐλαβῆ
συνήθεια νὰ τὴν συμβουλεύονται σὲ ὅλες τὶς σημαντικὲς ἀποφάσεις τους. Ὁ
ἐργοδότης, λοιπόν, τοῦ Νικολάου, ποὺ πληροφορήθηκε ὅτι τοῦ ἑτοίμαζαν ἕνα
προξενιό, τὸν ἔστειλε σὲ αὐτὴν νὰ πάρει εὐλογία γιὰ τὸ γάμο. Ἡ
γερόντισσα τοῦ εἶπε: «Παιδί μου, πήγαινε στὴν Ὄπτινα στὸν Στάρετς
Ἰλαρίωνα καὶ αὐτὸς θὰ σοῦ πεῖ τί θὰ κάνεις».
Ἔτσι ὁ Νικόλαος πῆρε τὸ δρόμο γιὰ τὴν Ὄπτινα, ποὺ βρισκόταν σχετικὰ
κοντὰ στὴ γενέτειρά του καὶ ἦταν τότε ἤδη ξακουστὴ σὲ ὅλη τὴ Ρωσία.
Ὁ Στάρετς Ἰλαρίων τοῦ συνέστησε νὰ ἐπισκεφθεῖ τὸν Στάρετς Ἀμβρόσιο. Ὁ
Γέροντας τὸν δέχθηκε καὶ μίλησε μαζί του γιὰ δυὸ ὧρες. Μετὰ ἀπὸ αὐτὴ τὴ
συνομιλία ἡ ζωὴ τοῦ Νικολάου ἄλλαξε ξαφνικά. Κατ’ οἰκονομίαν Θεοῦ
ἀνακάλυψε τὴν πραγματική του κλίση.
Ὁ Νικόλαος ἐκτελοῦσε κάθε διακόνημα μὲ πολλὴ ὑπακοή, ταπείνωση καὶ ζῆλο.
Ὅταν ἀργότερα ὁ Στάρετς, ἐπαναλάμβανε τὸ ἀποστολικὸ παράγγελμα:
«Πείθεσθε τοὶς ἠγουμένοις ὑμῶν καὶ ὑπείκετε. Αὐτοὶ γὰρ ἀγρυπνούσιν ὑπὲρ
τῶν ψυχῶν ὑμῶν ὡς λόγον ἀποδώσοντες.
Ἶνα μετὰ χαρᾶς τοῦτο ποιώσι καὶ μὴ στενάζοντες. Ἁλυσιτελὲς γὰρ ὑμὶν
τοῦτο. (Νὰ πειθαρχεῖτε καὶ νὰ ὑπακούετε στοὺς ἡγουμένους σας. Γιατί
αὐτοὶ ἀγρυπνοῦν χάριν τῶν ψυχῶν σας, ἐπειδὴ θὰ ἀποδώσουν λόγο στὸν Θεὸ
γιὰ ἐσᾶς. Ὥστε αὐτὸ νὰ τὸ κάνουν μὲ χαρὰ καὶ ὄχι ἀναστενάζοντας. Διότι
αὐτὸ θὰ εἶναι ἐπιζήμιο για ἐσᾶς)».
Στὶς 3 Ἀπριλίου 1876 ἐκάρη ρασοφόρος μοναχός. Μετὰ ἕνδεκα χρόνια, στὶς
14 Μαρτίου 1887, Δ’ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ἐκάρη μικρόσχημος καὶ ἔλαβε τὸ
ὄνομα Νεκτάριος, πρὸς τιμὴν τοῦ Ὁσίου Νεκταρίου τῆς Λαύρας τοῦ Κιέβου
(τιμᾶται 29 Νοεμβρίου).
Ἡ εἴσοδός του στὸ ἀγγελικὸ τάγμα τῶν μοναχῶν τοῦ ἔφερε μεγάλη χαρά. Σὲ
προχωρημένη ἡλικία θυμόταν: «Ἐπὶ ἕνα ὁλόκληρο χρόνο ἔνοιωθα σὰ νὰ εἶχα
φτερὰ στοὺς ὤμους μου».
Ὅσο περισσότερο ἀνέβαινε τὴν πνευματικὴ κλίμακα, τόσο κατώτερο ἀπὸ
ταπεινοφροσύνη θεωροῦσε τὸν ἑαυτό του, τόσο περισσότερο αἰσθανόταν τὴν
ἀναξιότητά του.
Οἱ Γέροντες, ποὺ ἔβλεπαν τὴν πνευματικὴ προκοπή του, ἀποφάσισαν τὴν
χειροτονία του σὲ διάκονο, ποὺ ἔγινε στὶς 19 Ἰανουαρίου 1894 ἀπὸ τὸν
Ἐπίσκοπο Ἀνατόλιο καὶ εἰς πρεσβύτερον στὶς 21 Ὀκτωβρίου 1898 ἀπὸ τὸν
Ἐπίσκοπο τῆς Καλούγκα Μακάριο.
Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος δίδασκε στὰ πνευματικά του παιδιὰ τὴν ταπείνωση καὶ
τὴν ὑπομονή, περισσότερο ἀπὸ ὅλες τὶς ἀρετές. Γιὰ τὴν κάθαρση τῆς ψυχῆς
τοῦ ἀνθρώπου δίδασκε πὼς ἐπιτυγχάνεται μὲ τὴν προσευχή, ὅταν ἱκετεύεις
τὸν Θεὸ λέγοντας «Πατέρα μου καὶ Κύριε τῆς ψυχῆς μου, ἐλέησον μέ», ὁ
Θεὸς καθαρίζει τὴν ψυχή σου ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν κάνει νύμφη Κυρίου
καὶ ἀδελφὴ τοῦ Λόγου. Πράγματι ὁ Ὅσιος δίδασκε σὲ ὅλους τὴν προσευχὴ καὶ
ἰδιαίτερα τὴν εὐχὴ τοῦ Ἰησοῦ.
Μάλιστα, ὅταν πλησίαζε ἡ σοβιετικὴ λαίλαπα, τόνιζε στὰ πνευματικά του
παιδιά: «σὲ αὐτὲς τὶς ἔσχατες ἡμέρες εἶναι καιρὸς γιὰ προσευχή. Κατὰ τὴν
διάρκεια τῆς ἐργασίας σας νὰ λέτε συνεχῶς τὴν εὐχὴ τοῦ Ἰησοῦ. Στὴν ἀρχὴ
μὲ τὰ χείλη, μετὰ μὲ τὸ νοῦ καὶ ὕστερα θὰ εἰσχωρήσει μέσα στὴν καρδιά
σας».
Ἐπὶ ἀρκετὰ χρόνια, μετὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς Ὀκτωβριανῆς ἐπαναστάσεως, ἡ
Ὄπτινα ὑπέμεινε μὲ γενναιότητα ὅλες τὶς δοκιμασίες, ἀλλὰ οἱ μέρες τῆς
ἁγίας μονῆς ἦταν πιὰ μετρημένες. Τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων τοῦ 1923 ἡ Ὄπτινα
ἔκλεισε ὁριστικά.
Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος σνελήφθη καὶ φυλακίσθηκε στὸ ἀρτοποιεῖο τῆς μονῆς, ποὺ
εἶχε μετατραπεῖ σὲ φυλακή. Λίγες ἡμέρες μετὰ ὁδηγήθηκε στὴν φυλακὴ τοῦ
Κοζὲλκ καὶ καταδικάσθηκε χωρὶς δίκη σὲ θάνατο διὰ τουφεκισμοῦ. Μετὰ ἀπὸ
διαμαρτυρίες ὁ Ὅσιος ἀπελευθερώθηκε στὶς 17 Ἀπριλίου καὶ ἔζησε ὡς
ἐξόριστος σὲ ἀγρόκτημα τοῦ Πλόχινο.
Ἀργότερα, μὲ διαταγὴ τῶν ἀρχῶν τοῦ καθεστῶτος, ἐξορίζεται πιὸ μακριά,
στὸ χωριὸ Χόλμισι τῆς ἐπαρχίας Μπριάνκ. Ἐκεῖ δεχόταν τοὺς ἐπισκέπτες καὶ
πλῆθος ἐπιστολῶν ἀπὸ ἁπλοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ μεγάλους ἱεράρχες. Ὁ
Ἅγιος Πατριάρχης Τύχων τὸν συμβουλευόταν διὰ μέσου ἔμπιστων ἀνθρώπων. Ὁ
Ἅγιος Θεὸς εἶχε δωρίσει στὸν Ὅσιο τὸ διορατικὸ χάρισμα. Ἔτσι ὅλοι τὸν
ἐμπιστεύονταν καὶ ἔκαναν ὑπακοὴ στὸν λόγο του.
Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος κοιμήθηκε, μετὰ ἀπὸ ἀσθένεια, τὸ 1928. Ἡ εἴδηση τῆς
κοιμήσεώς του διαδόθηκε ἀστραπιαία. Χιλιάδες πιστοὶ ἄρχισαν νὰ συρρέουν
συνεχῶς ἀπὸ διάφορες πόλεις στὸ Χόλμισι.
Τὸ 1935, κλέφτες ἔσκαψαν τὸν τάφο τοῦ Ὁσίου ψάχνοντας γιὰ πολύτιμα ἀντικείμενα.
Ἔβγαλαν ἔξω ἀπὸ τὸν τάφο τὸ φέρετρο, ἔσπασαν τὸ κάλυμμα καὶ ἀφοῦ ἔψαξαν
καὶ δὲν βρῆκαν τίποτε, παράτησαν τὸ ἀνοιχτὸ φέρετρο μαζὶ μὲ τὸ λείψανο
τοῦ Ὁσίου στηριγμένο σὲ ἕνα δένδρο. Μία ὁμάδα ἀπὸ ἐργάτες, ποὺ δούλευαν
δίπλα στὰ ἀγροκτήματα, ἔτρεξαν στὸ κοιμητήριο καὶ εἶδαν ἔκπληκτοι πὼς ὁ
Ὅσιος ἦταν ἐκεῖ ἄφθαρτος, ἑπτὰ ὁλόκληρα χρόνια μετὰ τὴν κοίμηση καὶ τὴν
ταφή του.
Τὸ δέρμα του εἶχε τὸ χρῶμα τοῦ κεριοῦ καὶ τὰ χέρια του ἦταν εὐλύγιστα
καὶ μαλακά. Μία γυναῖκα ἔφερε λευκὸ μεταξωτὸ ὕφασμα καὶ κάλυψε τὸ
πρόσωπό του. Ἔπειτα ἔκλεισαν τὸ φέρετρο καὶ ἐνταφίασαν τὸν Ὅσιο
ψάλλοντας Τρισάγιο. Στὶς 16 Ἰουλίου 1989 πραγματοποιήθηκε ἡ ἀνακομιδὴ
τοῦ τιμίου λειψάνου τοῦ Ὁσίου καὶ ἡ ἐπιστροφή του στὴν Ὄπτινα.
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες εἰς Μπούτοβο τῆς Ρωσίας
Τὸ Μπούτοβο, περιοχὴ ποὺ βρίσκεται κοντὰ στὴ Μόσχα, ἔγινε κατὰ τὴν
περίοδο τῆς Ὀκτωβριανῆς ἐπαναστάσεως (1917) τόπος μαζικῶν ἐκτελέσεων
Ἀρχιερέων, Κληρικῶν καὶ πιστῶν τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ποὺ
μαρτύρησαν κατὰ τὰ ἔτη τοῦ διωγμοῦ στὴν Ρωσία. Μεταξὺ τῶν Ἁγίων Μαρτύρων
ποὺ μαρτύρησαν στὸ Μπούκοβο καὶ ἀνέρχονται σὲ χιλιάδες, ἦταν καὶ δέκα
Ἕλληνες Μάρτυρες. Εὕρεση τιμίων λειψάνων τῆς Ἁγίας Εἰρήνης τῆς Παρθενομάρτυρος.
Τὰ τίμια λείψανα τῆς Ἁγίας Εἰρήνης τῆς Παρθενομάρτυρος βρέθηκαν στὸ
χωριὸ Καρυὲς τῆς Λέσβου. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸ
γεγονός.
Πληροφορίες ἀπό Saint.gr καί Μέγα Συναξαριστή (synaxarion.gr) anavaseis.blogspot.gr
http://www.hristospanagia.gr/?p=9310#more-9310
ὉἍγιος Ἐπιφάνιος γεννήθηκε στὸ χωριὸ Βησανδούκη τὸ 310 μ.Χ., κοντὰ στὴν
Ἐλευθερούπολη τῆς Παλαιστίνης ἀπὸ πάμφτωχη οἰκογένεια Ἰουδαίων ἀγροτῶν.
Οἱ γονεῖς του εἶχαν ἀκόμη ἕνα παιδί, τὴν Καλλίτροπο. Σὲ ἡλικία δέκα ἐτῶν ὁ Ἅγιος ἔχασε τὸν πατέρα του καὶ ἔμεινε ὀρφανός.
Χάρη στὴ διδασκαλία δυὸ περίφημων γιὰ τὴν γραμματική τους κατάρτιση καὶ
τὸ ἀσκητικὸ ἦθος μοναχῶν, τοῦ Λουκιανοῦ καὶ τοῦ Ἰλαρίωνος, προσελκύεται
στὸν Χριστιανισμὸ καὶ βαπτίζεται ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Ἐλευθερουπόλεως
Λουκιανό.
Στὴν συνέχεια πηγαίνει στὴν ἔρημο τῆς Παλαιστίνης καὶ ζεῖ κοντὰ στοὺς
ἐπιφανέστερους ἀσκητές, ἀσκούμενος στὴν ἐγκράτεια, τὴν ἄσκηση καὶ τὴν
μελέτη τῶν Θείων Γραφῶν, γενόμενος ὑπόδειγμα γιὰ τοὺς συνασκητές του. Ἡ
φήμη του καὶ οἱ ἀρετές του δὲν ἄργησαν νὰ διαδοθοῦν καὶ γρήγορα
ἀναδείχθηκε, τὸ 367 μ.Χ., Ἐπίσκοπος Κωνσταντίας τῆς Κύπρου, στὴν ὁποία
κατέφυγε μὲ θαυματουργικὸ τρόπο, ὅταν τὸ πλοῖο ποὺ ἐπέπλεε πρὸς τὴν
Παλαιστίνη, λόγω τρικυμίας, ἔφθασε στὴν Κύπρο.
Ἀπὸ τὴν θέση τοῦ Ἐπισκόπου ὁ Ἅγιος ἄρχισε τὸν εὐαγγελισμὸ τοῦ ποιμνίου
του καὶ ἀγωνίσθηκε μὲ θερμότατο ζῆλο γιὰ τὴ διατήρηση καὶ ἐνίσχυση τῶν
ὀρθοδόξων δογμάτων, καταπολεμώντας ὅλες τὶς αἱρετικὲς δοξασίες καὶ
πλάνες τῆς ἐποχῆς του καὶ ἰδιαίτερα ἐκεῖνες τοῦ Ὠριγένους.
Κάνοντας συνεχῆ χρήση τῶν λόγων τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ γράφοντας πλῆθος
ἀντιαιρετικῶν συγγραμμάτων, ἀγωνίσθηκε γιὰ νὰ κρατήσει τοὺς πιστοὺς στὴν
ἀνόθευτη χριστιανικὴ πίστη. Ὁ εὐαγγελισμὸς τῆς νήσου ὁλοκληρώνεται στὰ
χρόνια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίας Ἐπιφανίου στὸ τελευταῖο ἥμισυ τοῦ
4ου αἰῶνα μ.Χ.
Ὁ μεγάλος αὐτὸς ἱεράρχης, μὲ τὴν δύναμη τοῦ χαρακτῆρα του, τὴν παιδεία
καὶ τὴν δογματικὴ κατάρτισή του, ἀγωνίσθηκε σκληρὰ κατὰ τῶν αἱρετικῶν,
ἀλλὰ καὶ κατὰ τῶν ἀλλοθρήσκων. Τόσο καθολικὴ ἦταν ἡ ἀναγνώριση καὶ ἡ
βαθιὰ ἐκτίμηση πρὸς τὸ πρόσωπο τοῦ Ἁγίου Ἐπιφανίου, ὥστε ὁ αὐτοκράτορας
Θεοδόσιος ὁ Α’ ζήτησε ἀπὸ τὸν λαὸ τῆς Κύπρου
ἀπόλυτη ὑπακοὴ στὸν Ἀρχιεπίσκοπο Κωνσταντίας.
Μετὰ ἀπὸ τριάντα ἕξι ἔτη γόνιμης καὶ ἐποικοδομητικῆς ἀρχιερατικῆς
διακονίας καὶ προσφορᾶς, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 403 μ.Χ. Τὸ τίμιο
λείψανό του μετακόμισε στὴν Κωνσταντινούπολη ὁ αὐτοκράτορας Λέων ΣΤ’ ὁ
Σοφός. Ἡ Σύναξή του ἐτελεῖτο στὸν ἁγιότατο οἶκο του, ποὺ ἦταν στὸ ναὸ
τοῦ Ἁγίου Φιλήμονος.
Ὁ Ἐπιφάνιος Κωνσταντίας ἔκτισε τὴν μεγάλη βασιλικὴ (δὲν τὴν ὁλοκλήρωσε
μέχρι τὸν θάνατό του), τῆς ὁποίας τὰ ἐρείπια διασῴζονται μέχρι τὶς
ἡμέρες μας. Ὁ μεγάλος αὐτὸς Ἀρχιεπίσκοπος, πολὺ σημαντικὸς διδάσκαλος
καὶ πατέρας τῆς Ἐκκλησίας, ὑπῆρξε καὶ ἀξιόλογος συγγραφέας. Τὰ ἔργα του
«Πανάριον», «Ἀγκυρωτός», «Περὶ μέτρων καὶ σταθμῶν», «Περὶ τῶν δώδεκα
λίθων τῶν ὄντων ἐν τοὶς στολισμοὶς τοῦ Ἀαρῶν», ἀποτελοῦν πολύτιμα
πετράδια στὸ μέγα ψηφιδωτὸ τῆς Πατερικῆς Γραμματείας.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τοὺς διττοὺς ὑποφήτας τῆς ἄναρχου θεότητας, τῶν θεοτυπώτων δογμάτων,
τοὺς πανσόφους ἐκφάντορας, σὺν τῷ Ἐπιφανίῳ τῷ κλεινῷ, ὑμνήσωμεν τὸν
θεῖον Γερμανῶν ὡς λαμπροὶ γὰρ τῶν ἀρρήτων μυσταγωγοί, πυρσεύουσι τοὺς
κράζοντας δόξα τῷ στεφανώσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ μεγαλύναντι, δόξα τῷ
βεβαιούντι δι’ ὑμῶν, πίστιν τὴν Ὀρθόδοξον.
Ἡ Ὁσία Καλλίτροπος
Ἡ Ὁσία Καλλίτροπος ἦταν ἀδελφὴ τοῦ Ἁγίου Ἐπιφανίου, Ἐπισκόπου
Κωνσταντίας τῆς Κύπρου. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν Βίο
τῆς Ὁσίας. Ἡ Ἁγία Δομιτίλλα ἡ Μάρτυρας
Ἡ Ἁγία Μάρτυς Δομιτίλλα ἔζησε τὸν 1ο αἰῶνα μ.Χ. στὴ Ρώμη. Ἦταν σύζυγος
τοῦ Ρωμαίου ἀξιωματούχου Τίτου Φλαβίου Κλήμεντος καὶ θυγατέρα τῆς
ἀδελφῆς τοῦ αὐτοκράτορα Δομιτιανοῦ (81-96 μ.Χ.). Τελειώθηκε μαρτυρικά,
ἐπειδὴ ἀρνήθηκε νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα. Οἱ Ἅγιοι Ἀχιλλέας καὶ Νερέος οἱ Μάρτυρες
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ἀχιλλέας καὶ Νερέος, σύμφωνα μὲ τὸν Ἐπίσκοπο Ρώμης
Δάμασο Α’ (366-384 μ.Χ.), ἤσαν στρατιῶτες στὴν πραιτωριανὴ φρουρὰ καὶ
μαρτύρησαν τὸ 100 μ.Χ., ἐπὶ αὐτοκράτορα Τραϊανοὺ (98-117 μ.Χ.). Ὁ Ἅγιος Παγκράτιος ὁ Μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Μάρτυρας Παγκράτιος καταγόταν ἀπὸ τὴ Συρία ἢ τὴ Φρυγία καὶ
μαρτύρησε στὴ Ρώμη τὸ 304 μ.Χ., κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα
Διοκλητιανοῦ (284-305 μ.Χ.). Ὁ Ἅγιος Δρακόντιος Ἐπίσκοπος Νικαίας
Ὁ Ἅγιος Δρακόντιος χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος Νικαίας καὶ ἔζησε σὲ κάποιον ἀπὸ τοὺς τρεῖς πρώτους χριστιανικοὺς αἰῶνες. Ὁ Ἅγιος Φίλιππος ὁ Ἀργύριος ὁ Ἱερομάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυρας Φίλιππος ὁ Ἀργύριος, ὅπως ἀναφέρεται στὸ Ρωμαϊκὸ
Μαρτυρολόγιο, ἦταν πρεσβύτερος καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν Σικελία. Εἶναι
ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστὲς καὶ στὰ Μηναῖα. Ἡ μνήμη του ἀναφέρεται στὸ
Σιναϊτικὸ Κώδικα 647 καὶ στὸν Κώδικα Δ. α. Ι.Χ. τῆς μονῆς τῆς
Κρυπτοφέρρης τῆς Ρώμης, ὅπου καὶ ἡ ἀκολουθία του. Ὁ Ἅγιος Γερμανὸς Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
ὉἍγιος Γερμανὸς γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη περὶ τὸ 640 μ.Χ. καὶ
ἦταν υἱὸς τοῦ πατρικίου Ἰουστινιανοῦ. Σὲ ἡλικία εἴκοσι ἐτῶν ἔμεινε
ὀρφανός, ὅταν ὁ πατέρας του ἐκτελέσθηκε ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα Κωνσταντῖνο
Δ’ τὸν Πωγωνάτο (668-685 μ.Χ.), ἐπειδὴ θεωρήθηκε ὅτι ἐνεχόταν στὴν
δολοφονία τοῦ πατέρα του Κώνσταντος Β’.
Τὸν Γερμανό, ἀφοῦ τὸν εὐνούχισε, τὸν κατέταξε στὸν κλῆρο τῆς Μεγάλης
Ἐκκλησίας. Ἐπιδόθηκε μὲ ζῆλο στὴ μελέτη τῶν ἱερῶν γραμμάτων, ἔγινε βαθὺς
γνώστης αὐτῶν καὶ διακρίθηκε γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου καὶ τὴν ἀρετή
του. Στὴν συνέχεια ἐπισκέφθηκε τὰ Ἱεροσόλυμα καί, ἀφοῦ προσκύνησε τοὺς
Ἁγίους Τόπους, ἐπέστρεψε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου χειροτονήθηκε
ἱερεύς. Τὸ 709 μ.Χ. ἐξελέγη ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Κῦρο Ἐπίσκοπος Κυζίκου.
Ἀπὸ τὴν ὑψηλὴ αὐτὴ θέση ἀγωνίσθηκε σθεναρὰ κατὰ τῶν αἱρετικῶν
Μονοθελητῶν. Ὅταν καθαιρέθηκε ὁ Πατριάρχης Κῦρος καὶ πέθανε ὁ διάδοχος
αὐτοῦ Ἰωάννης ΣΤ’, ἐξελέγη στὶς 9 Αὐγούστου τοῦ 715 μ.Χ., μὲ τὴν
ἐπίνευση τοῦ βασιλέως Ἀναστασίου, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
Ὅταν ὁ Ἅγιος ἔγινε Πατριάρχης, ἀφιέρωσε ὅλες τὶς πνευματικὲς καὶ ἠθικές
του δυνάμεις στὴ διακονία τοῦ ποιμνίου του, διδάσκοντας καὶ νουθετώντας
αὐτὸ μὲ τὰ ἐμπνευσμένα κηρύγματά του.
Ὅταν ἀνῆλθε στὸ θρόνο ὁ εἰκονομάχος αὐτοκράτορας Λέων Γ’ ὁ Ἴσαυρος
(717-741 μ.Χ.), πιεζόμενος ὁ Πατριάρχης Γερμανὸς ἀπὸ αὐτόν, γιὰ νὰ τὸν
βοηθήσει μὲ σκοπὸ τὴν ἐπικράτηση τῆς εἰκονομαχικῆς αἱρέσεως, ὄχι μόνο
ἀρνήθηκε, ἀλλὰ τὸν μὲν Λέοντα ἔλεγξε γιὰ τὶς ἀνίερες πράξεις του, τὸν δὲ
λαὸ παρότρυνε σὲ ἀντίσταση κατὰ τῶν εἰκονομάχων.
Βλέποντας ὁ αὐτοκράτορας Λέων ὅτι τίποτα δὲν κατόρθωνε, διὰ
πραξικοπήματος ἀνάγκασε τὸν Ἅγιο νὰ παραιτηθεῖ. Ἔτσι, στὶς 6 Ἰανουαρίου
τοῦ 730 μ.Χ., ἀφοῦ κατέθεσε τὸ ὠμοφόριό του στὴν Ἁγία τράπεζα τοῦ
παλατιοῦ, ἀποσύρθηκε στὴν πατρική του οἰκία στὸ Πλατάνι, ὅπου ἔζησε
ἀσκητεύοντας καὶ συνθέτοντας ἐκκλησιαστικοὺς ὕμνους.
Ὁ Ἅγιος Γερμανὸς κοιμήθηκε, μετὰ σύντομη ἀσθένεια, τὸ 740 μ.Χ. καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴ μονὴ τῆς Χώρας.
Ἐνῷ ἀρχικὰ καθαιρέθηκε καὶ ἀναθεματίσθηκε ἀπὸ τὴ ψευδοσύνοδο τῆς Ἱερείας
τὸ 754 μ.Χ., στὴν συνέχεια δικαιώθηκε καὶ ἐξυμνήθηκε ἀπὸ τὴν Ζ’
Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τὸ 787 μ.Χ., ἡ ὁποία καταδίκασε τοὺς εἰκονομάχους καὶ
ἀναστήλωσε τὶς ἱερὲς εἰκόνες. Ἐπὶ τῆς Πατριαρχίας τοῦ Ἁγίου, ὅταν τὸ
718 μ.Χ. διασώθηκε ἡ Κωνσταντινούπολη ἀπὸ βαρβαρικὴ ἐπιδρομή,
συμπληρώθηκε ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἀνδρέα Κρήτης ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος.
Ὁ Ἅγιος Γερμανὸς κατέλιπε ἀξιόλογο ὑμνογραφικὸ καὶ συγγραφικὸ ἔργο,
δυστυχῶς ὅμως τὰ περισσότερα ἔργα του κατακάηκαν μὲ διαταγὴ τοῦ Λέοντος.
Περισώθηκαν δὲ ἀπὸ μὲν τοὺς ὕμνους, 104 Στιχηρὰ καὶ 22 Κανόνες, ἀπὸ δὲ
τὰ συγγράμματά του τὰ ἑξῆς: α) «Περὶ αἱρέσεων καὶ Συνόδων», β) «Τρεῖς
δογματικαὶ ἐπιστολαὶ ἐπὶ τῶν εἰκονομάχων» (πρὸς Ἰωάννην, Ἐπίσκοπον
Συνάδων, πρὸς Κωνσταντῖνον, Ἐπίσκοπον Νακαλείας, καὶ πρὸς Θωμᾶν,
Ἐπίσκοπον Κλαυδιουπόλεως), γ) «Ὀκτὼ λόγοι» (δυὸ στὴν προσκύνηση τοῦ
Τιμίου Σταυροῦ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Σταυροπροσκυνήσεως καὶ τὴν ἡμέρα τοῦ
Μεγάλου Σαββάτου, δυὸ στὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου, τρεῖς στὴν Κοίμηση τῆς
Θεοτόκου καὶ ἕνας στὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου), δ)»Ὁμιλία» (στὰ
ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ τῆς Θεοτόκου καὶ τὰ ἅγια σπάργανα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ
Χριστοῦ).
Ἡ Σύναξη τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ ἐτελεῖτο στὴ Μεγάλη Ἐκκλησία.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντα.
Ξυνωρίδα τῆς θείας Ἐκκλησίας τᾶς σάλπιγγας, Γερμανὸν σοφὸν Ἱεράρχην, καὶ
κλεινὸν Ἐπιφάνιον, τιμήσωμεν προφρόνως οἱ πιστοί, τὸν μὲν ὡς ἐν
φρονήματι στερρῶ ὑπὲρ τῆς Χριστοῦ εἰκόνος, τὸν θεομάχον Λέοντα
ἐλέγξαντα, ὡς μάστιγα δὲ αἱρέσεων δεινήν, τὸν ἅγιον Ἐπιφάνιον, Οὗτοι γὰρ
ἐκτενῶς ὑπὲρ ἠμῶν, ἀεὶ πρεσβεύουσι.
Κοντάκιον κοινόν. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἱεραρχῶν τὴν θαυμαστὴν ξυνωρίδα, ἀνευφημήσωμεν πιστοὶ κατὰ χρέος, σὺν
Γερμανῶ τὸν θεῖον Ἐπιφάνιoν, οὗτοι γὰρ κατέφλεξαν, τῶν ἀθέων τᾶς
γλώσσας, δόγματα σοφώτατα, διαθέμενοι πάσι, τοὶς ὀρθοδόξως μέλπουσιν
ἀεί, τῆς εὐσεβείας τὸ μέγα μυστήριoν. Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ ἐν Κυθήροις ἀσκήσας
Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος καταγόταν ἀπὸ τὴν Κορώνῃ τῆς Πελοποννήσου καὶ γεννήθηκε
ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ εὔπορους κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα
Ρωμανοῦ Β’ (919-948 μ.Χ.). Ἀπὸ τὸν μεγάλο του ζῆλο πρὸς τὰ θεία καὶ τὴν
ἀρετή του, χειροθετήθηκε ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Κορώνῃς ἀναγνώστης. Μετὰ τὸν
θάνατο τῶν γονέων του μετέβη στὸ Ναύπλιο, ὅπου νυμφεύθηκε μὲ κάποια
σεμνὴ καὶ ἐνάρετη νέα καὶ ἀπέκτησε δυὸ τέκνα.
Κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ ἔγγαμου βίου του ἐξακολούθησε νὰ ζεῖ ἀσκητικὰ καὶ
νὰ αὐξάνει πνευματικά, βοηθούμενος καὶ ἀπὸ τὴν ἐνάρετη σύζυγό του. Ὁ
Ἐπίσκοπος Ἄργους Θεόδωρος, ἐκτιμώντας τὶς μεγάλες ἀρετὲς τοῦ Θεοδώρου,
τὸν χειροτόνησε διάκονο. Τὸν εὐτυχῆ καὶ θεοσεβῆ βίο του συντάραξε ὁ
ξαφνικὸς θάνατος τῆς συζύγου καὶ τῶν τέκνων του.
Αὐτὸ τὸν ὁδήγησε ἀκόμη πιὸ κοντὰ στὸν Θεό. Ἔτσι, ἀφοῦ μετέβη στὴ Ρώμη,
γιὰ νὰ ἐπισκεφθεῖ τοὺς τόπους ἀθλήσεως τῶν Μαρτύρων τοῦ Χριστοῦ,
ἐπανῆλθε στὴν Πελοπόννησο καὶ ἐγκαταστάθηκε στὴ Μονεμβασιά. Ἐκεῖ
ἐπιδόθηκε μὲ ζῆλο στὸ κήρυγμα τοῦ θείου λόγου, διαφωτίζοντας τὸν λαὸ καὶ
στερεώνοντας τὴν πίστη του.
Ἀργότερα μετέβη στὴ νῆσο τῶν Κυθήρων καὶ ἐγκαταστάθηκε σὲ ἠμιερειπωμένο
ναὸ τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Σεργίου καὶ Βάκχου. Ἀμέσως ἐπιδόθηκε στὸ ἔργο τῆς
ἀνυψώσεως τοῦ ἠθικοῦ τοῦ καταπτοημένου λαοῦ ἀπὸ τὶς βαρβαρικὲς
ἐπιδρομὲς καὶ τῆς ἐπαναφορᾶς τῆς ψυχικῆς του γαλήνης. Τὸ θεάρεστο αὐτὸ
ἔργο συνέχισε μέχρι τὸ τέλος τοῦ βίου του.
Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη. Προικισμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ μὲ τὸ
χάρισμα τῆς θαυματουργίας, ἐπιτέλεσε πολλὰ θαύματα σὲ ἐκείνους ποὺ
προσκυνοῦσαν μὲ εὐλάβεια τὸ τίμιο λείψανό του. Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου
Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης ἀναφέρεται ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, ἂν καὶ τὸ ὄνομά του
δὲν ἀναφέρεται στοὺς γνωστοὺς ἐπισκοπικοὺς καταλόγους. Ἡ μνήμη του
ἀναφέρεται σὲ Κώδικα τῶν Ἱεροσολύμων τοῦ 12ου-13ου αἰῶνα μ.Χ. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Νεομάρτυρας ἐκ Σερρῶν
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Ἰωάννης, ὁ Σερραῖος, ἦταν γόνος μιᾶς εὐκατάστατης
οἰκογένειας Σερραίων. Στὴν ἀκμὴ τῆς νεότητός του, τὸ θάρρος του νὰ
παρουσιάζεται σὲ δημόσιους χώρους ὡς ἴσος πρὸς τοὺς κατακτητὲς καὶ ἡ
λαμπρότητα τῆς ἐμφανίσεώς του, προκάλεσαν τὸν φθόνο τῶν Τούρκων ποὺ τὸν
διέβαλαν στὶς ἀρχές τους.
Οἱ κατήγοροί του ὑποστήριξαν πὼς ὁ Νεομάρτυρας Ἰωάννης δημόσια ἐξύβρισε
τὴν πίστη τοῦ Μωάμεθ, ἀρνούμενος, παρὰ τὴν ἀρχική του ὑπόσχεση, νὰ τὴν
ἀκολουθήσει. Οἱ δικαστές του, ἐκτιμώντας τὰ δεδομένα, στὴν ἀρχὴ
προσπάθησαν μὲ ὑποσχέσεις γιὰ ἀξιώματα νὰ τὸν δελεάσουν, ὥστε νὰ ἀλλάξει
τὴν πίστη του, καθὼς θὰ εἶχαν μεγάλο κέρδος, ἂν τὸ παράδειγμά του
ἔβρισκε καὶ ἄλλους μιμητές.
Ὅταν οἱ προσπάθειές τους ἀπέτυχαν, κατέφυγαν στὰ βασανιστήρια. Ἔβγαλαν
τὸν Μάρτυρα ἀπὸ τὴν φυλακὴ καὶ τὸν ἔσυραν χωρὶς ἔνδυση πάνω στὴν γῆ,
ξεριζώνοντάς του τὴν πλούσια κόμη του καὶ ραβδίζοντας τον.
Ὁ Ἅγιος, παρὰ τὰ φοβερὰ αὐτὰ μαρτύρια, ἄντεχε καὶ συνέχιζε νὰ ὑμνεῖ τὸν
Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ τότε, στὰ δεξιά του ἐμφανίσθηκε ἕνας ἔφιππος καὶ
μεγαλοπρεπὴς ἄνδρας ποὺ τὸ πρόσωπό του ἀκτινοβολοῦσε σὰν ἥλιος.
Ὁ Μάρτυρας Ἰωάννης εἶδε τὴν ὑπέρλαμπρη αὐτὴ παρουσία καὶ ἀντελήφθη πὼς
μὲ νεῦμα ὁ ἔφιππος ἄνδρας τοῦ συνιστοῦσε νὰ μὴ φοβᾶται τίποτα καὶ νὰ μὴν
χάσει τὸ θάρρος του.
Οἱ Τοῦρκοι, ὅταν καὶ μὲ αὐτὸν τὸν ἐπώδυνο τρόπο στάθηκε ἀδύνατο νὰ τὸν
κάνουν νὰ ἀλλάξει τὴν πίστη του, τὸν ἔβγαλαν καὶ πάλι ἀπὸ τὴν φυλακὴ καὶ
τὸν ὁδήγησαν σὲ χῶρο δημόσιο, ὅπου οἱ δήμιοί του, γιὰ νὰ κάνουν τὸ
τέλος του πιὸ ἐπώδυνο, τὸν ἀνέβασαν πάνω σὲ σωρὸ ἀπὸ φρύγανα καὶ ξερὰ
ξύλα καί, ἀφοῦ τοῦ ἔδεσαν τὰ χέρια καὶ τὰ πόδια, ἔβαλαν φωτιὰ στὸ
εὔφλεκτο ὑπόστρωμα.
Ὁ Μάρτυς Ἰωάννης παρέμεινε ἤρεμος σὲ ὅλη τὴν διάρκεια τοῦ φρικτοῦ μαρτυρίου καί, μάλιστα, σιγανὰ ὑμνολογοῦσε τὸν Θεό.
Ἕνας ἀπὸ τοὺς βασανιστές του, γιὰ νὰ τὸν κάνει νὰ σωπάσει, τοῦ ἔμπηξε ἕνα πάσσαλο στὸ στόμα καὶ ἐπέφερε ἔτσι τὸ τέλος τοῦ Ἁγίου.
Τὴν ἀκολουθία τοῦ Ἁγίου ἔγραψε ὁ Μεγάλος Ρήτορας τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ
Μεγάλης Ἐκκλησίας Μανουὴλ ὁ Πελοποννήσιος, πιθανότατα μεταξὺ τῶν ἐτῶν
1451-1481. Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης Ἐπίσκοπος Σολέα Κύπρου
Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης καταγόταν ἀπὸ τὴν Λευκωσία καὶ ἔγινε κατὰ τὴν περίοδο
τῆς Ἑνετικῆς κυριαρχίας Ἐπίσκοπος Σολέας. Ἐπειδὴ ἀγαποῦσε τὴν ἡσυχία καὶ
τὴν ἐρημικὴ ζωή, παραιτήθηκε ἀπὸ τὸν θρόνο του καὶ μετέβη στὸ
ἐρημητήριο τοῦ Μέσα Ποταμοῦ στοὺς πρόποδες τοῦ Τροόδους ὄρους. Ἐκεῖ ὁ
Ἅγιος κοιμήθηκε θεοφιλῶς μὲ εἰρήνη τὸ 1550. Ὅταν μετὰ ἕξι χρόνια ἄνοιξαν
τὸν τάφο του, βρῆκαν τὸ ἱερὸ λείψανό του ἀκέραιο μὲ ἔκδηλα τὰ σημεῖα
τῆς ἁγιότητος. Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων
Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος, Πατριάρχης Ἱεροσολύμων, δὲν ἀναφέρεται στοὺς
Συναξαριστὲς καὶ τὰ Μηναῖα. Ἡ μνήμη του ἀπαντᾷ στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ
Κανονάριον. Ἡ Ἐκκλησία τιμᾷ, ἐπίσης, τὴν μνήμη του στὶς 7 Νοεμβρίου.
Ὁ Ὅσιος Νικήτας ὁ Σιναΐτης
Δὲν ἔχουμε πληροφορίες γιὰ τὸν Βίο τοῦ Ὁσίου Νικήτα τοῦ Σιναΐτου. Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες εἰς τὸν λόφον τῶν ἱερέων, ἐκ Γεωργίας
Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Νεομάρτυρες ἤσαν Γεωργιανοὶ ἱερεῖς, 300 στρατιῶτες,
μοναχοὶ καὶ λαϊκοί, οἱ ὁποῖοι ἀποκεφαλίσθηκαν ἀπὸ τοὺς Τούρκους στὶς
ἀρχὲς τοῦ 17ου αἰῶνα μ.Χ. στὴν περιοχὴ Ντουντικβάτι (=ἀποκεφαλισμός) καὶ
Παπάτι (=λόφος τῶν ἱερέων). Σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση μαρτύρησαν συνολικὰ
γιὰ τὴν πίστη τους στὸν Χριστὸ 30.000 Λάζοι. Ὁ Ἅγιος Ἐρμογένης ὁ Ἱερομάρτυρας Πατριάρχης Μόσχας
Ὁ
Ἅγιος Ἱερομάρτυς Ἐρμογένης, Πατριάρχης Μόσχας καὶ πασῶν τῶν Ρωσιῶν,
ἄρχισε νὰ τιμᾶται ὡς Ἅγιος, ἀπὸ τὶς 12 Μαΐου τοῦ 1913. Πιστοὶ ἀπὸ κάθε
γωνιὰ τῆς Ρωσίας ἄρχισαν νὰ συγκεντρώνονται στὴ Μόσχα, γιὰ νὰ δοξάσουν
τὸν Ἱερομάρτυρα Ἐρμογένη καὶ νὰ προσκυνήσουν τὰ ἱερὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου
Πατριάρχη στὸν καθεδρικὸ ναὸ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στὸ Κρεμλίνο, ὅπου
Παννυχίδες τελοῦνταν σχεδὸν χωρὶς διακοπή. Ἐκείνη τὴ νύχτα ὁ Ἅγιος
ἐπιτέλεσε πολλὰ θαύματα καὶ θεραπεῖες ἀσθενῶν. Ἡ μνήμη του τιμᾶται 17
Φεβρουαρίου ὅπου καὶ ὁ βίος του.
Ὁ Ὅσιος Διονύσιος τοῦ Ραντονὲζ
ὉὍσιος Διονύσιος τοῦ Ραντονέζ, κατὰ κόσμον Δαβὶδ Ζομπνινόβσκι, γεννήθηκε
περὶ τὸ 1570 στὴν πόλη Ρζέβ. Ὑπῆρξε μοναχὸς καὶ μετὰ ἡγούμενος τοῦ
μοναστηριοῦ Οὐσπένσκι στὴ Στάριτσα. Τὴ λεγόμενη Σκοτεινὴ περίοδο ἦταν ὁ
πιὸ πιστὸς βοηθὸς τοῦ Ἐπισκόπου Ἐρμογένους, Πατριάρχου Μόσχας. Ἀπὸ τὸ
1610 ὁ Ὅσιος Διονύσιος γίνεται Ἀρχιμανδρίτης τῆς Τρόιτσε – Σεργιέβσκαγια
Λαύρας.
Μὲ τὴν φροντίδα του ἱδρύθηκαν στὸ μοναστῆρι νοσοκομεῖα γιὰ ἀρρώστους,
τραυματισμένους καὶ ἄστεγους τοῦ πολέμου μετὰ ἀπὸ τὴν εἰσβολὴ τοῦ Πωλονο
– Λιθουανικοῦ στρατοῦ.
Σὲ περίοδο πείνας, κατόπιν ἐπιμονῆς του, ἡ ἀδελφότητα τῆς Λαύρας
τρεφόταν μὲ ψωμὶ ἀπὸ βρώμη καὶ νερό, γιὰ νὰ διαθέσει τὸ ψωμὶ ἀπὸ σιτάρι
καὶ σίκαλη στοὺς ἀρρώστους. Τὸ 1611-1612 μαζὶ μὲ τὸν μοναχὸ τῆς Τρόιτσε –
Σεργιέβσκαγια Λαύρας, τὸν Ἀβραὰμ Πολίτσιν (κοιμήθηκε τὸ 1625), ἔγραφε
ἐπιστολὲς μὲ ἔκκληση νὰ ἀποσταλοῦν στρατιῶτες καὶ χρήματα γιὰ τὴν
ἀπελευθέρωση τῆς Μόσχας ἀπὸ τοὺς Πολωνούς. Ἔγραψε ἐπίσης καὶ στὸν
πρίγκιπα Δημήτριο Ποζάρσκι καὶ στοὺς στρατιῶτες του νὰ ἐπιταχύνουν τὴν
ἐκστρατεία τους στὴ Μόσχα.
Οἱ συνεχεῖς προσευχές του καὶ τὰ καθημερινὰ πνευματικά του κατορθώματα,
τοῦ πρόσφεραν, ἐπίσης, τὸ χάρισμα τῆς θαυματουργίας. Ξεχωριστὸ γεγονὸς
ἀποτελεῖ ἡ συμμετοχή του στὴ διόρθωση τῶν θεολογικῶν βιβλίων. Ἀπὸ τὸ
1616 ὁ Ὅσιος Διονύσιος ἡγεῖται τῆς ἐργασίας διορθώσεως τῆς Σύνοψης τῶν
ἱερῶν Μυστηρίων, ἡ ὁποία βασιζόταν στὴ σύγκριση τῶν ἀρχαίων Σλαβικῶν καὶ
διαφόρων Ἑλληνικῶν ἐκδόσεων.
Κατὰ τὴν διάρκεια αὐτῆς τῆς λειτουργικῆς ἐργασίας οἱ διορθωτὲς βρῆκαν
πολλὲς καὶ σημαντικὲς διαφορὲς καὶ σὲ ἄλλα βιβλία, τὰ ὁποῖα ἐκδόθηκαν
τὴν περίοδο ἀπὸ τὸ 1612 ἕως τὸ 1619. Ὃμως οἱ ἄνθρωποι, ποὺ εὐθύνονται
γιὰ τὰ λάθη αὐτά, στὴ Σύνοδο τοῦ 1618, κατηγόρησαν τὸν Ὅσιο Διονύσιο γιὰ
αἵρεση. Ἀπὸ τὸν Ὅσιο Διονύσιο ἀφαιρέθηκαν τὰ ἱερουργικά του δικαιώματα.
Τὸν ἀπέκοψαν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ τὸν ἔκλεισαν στὴ μονὴ Νοβοσπάσκιι,
ὅπου ὑπέφερε ἀπὸ ἀσιτία. Οἱ ἐπεμβάσεις τοῦ Πατριάρχου τῶν Ἱεροσολύμων
Θεοφάνους Δ’ (1608-1644) καὶ τοῦ Πατριάρχου Φιλαρέτου (1619-1633), ποὺ
ἐπέστρεψε ἀπὸ τὴν Πολωνικὴ αἰχμαλωσία, διέκοψαν τὴν φυλάκισή του καὶ
ἀθῳώθηκε.
Ὁ Ὅσιος Διονύσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1633 καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴν Τρόιιτσε – Σεργιέβσκαγια Λαύρα. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Νεομάρτυρας ἐκ Βλαχίας
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυρας Ἰωάννης γεννήθηκε στὴ Βλαχὶα καὶ καταγόταν ἀπὸ
ἐπιφανῆ καὶ ἀριστοκρατικὴ οἰκογένεια. Ἐπὶ Σουλτάνου Μεχμὲτ καὶ σὲ ἡλικία
δεκαπέντε ἐτῶν τὸν συνέλαβαν οἱ Τοῦρκοι, ποὺ εἰσέβαλαν στὴ Βλαχία, γιὰ
νὰ καταπνίξουν τὴν ἐπανάσταση τοῦ ἄρχοντα Μιχαὴλ Βοεβόδα Τζιβᾶν Μπέτι.
Ἕνας ἀπὸ τοὺς στρατιῶτες, ποὺ εἶδε τὴν ὀμορφιὰ τοῦ Ἁγίου, τὸν ἔδεσε σὲ
ἕνα δένδρο μὲ τὴν ἐπιθυμία νὰ ἀσελγήσει ἐπ’ αὐτοῦ.
Ὁ Ἅγιος ὅμως ἀμυνόμενος τὸν φόνευσε. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ συνελήφθη ὅμως
ἀπὸ τοὺς Τούρκους καὶ παραδόθηκε στὴ σύζυγο τοῦ στρατιώτη ποὺ σκότωσε,
στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκείνη τὸν ὁδήγησε στὸ βεζίρη, ὁ ὁποῖος μετὰ τὴν
ἀνάκριση τὸν παρέδωσε πάλι σὲ ἐκείνη, γιὰ νὰ τὸν μεταχειριστεῖ ὅπως
ἤθελε. Ἐπειδὴ ὅμως ἀπέτυχε νὰ τὸν ἐξισλαμίσει, τὸν παρέδωσε στὸν ἔπαρχο.
Ὁ ἔπαρχος ἀπέτυχε νὰ τὸν πείσει νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη του καὶ διέταξε τὸν
διὰ ἀπαγχονισμοῦ θάνατό του τὸ 1662, στὸ Παρμὰκ τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Τὸ τίμιο λείψανό του ἐξαγοράσθηκε μετὰ τρεῖς ἡμέρες ἀπὸ τοὺς
Χριστιανοὺς καὶ ἐνταφιάσθηκε μὲ εὐλάβεια.
Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τοῦ Ραντονὲζ
Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τοῦ Ραντονέζ, κατὰ κόσμον Ἀνδρέας Μεντβέντεφ, γεννήθηκε
στὶς 6 Ὀκτωβρίου 1792 στὴν πόλη Λύσκοβο τῆς ἐπαρχίας Νόβγκοροντ καὶ ἡ
οἰκογένειά του ἦταν στὴν ὑπηρεσία τοῦ Γεωργιανοῦ πρίγκιπα Γεωργίου.
Γεμάτος ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὸν μοναχικὸ βίο ὁ Ἅγιος εἰσῆλθε τὸ 1818 στὴ μονὴ
Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τοῦ Σάρωφ καὶ τὸ 1822 στὴ μονὴ Βυσοκογκόρσκιυ τοῦ
Ἀρζαμᾶς, ὅπου χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Τὸ 1831 καλεῖται ἀπὸ τὸν
Μητροπολίτη Μόσχας Φιλάρετο στὴ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σεργίου, στὴν ὁποία
διακρίθηκε γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του καὶ τὶς ἀρετές του.
Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1877. Ἡ κανονικὴ πράξη τῆς
ἁγιοποιήσεώς του ἔγινε ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Μόσχας Ἀλέξιο τὸ 1997. Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος τῆς Ὄπτινα
Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος τῆς Ὄπτινα, κατὰ κόσμον Νικόλαος Τύχωνωφ, γεννήθηκε τὸ
1853 στὴν πόλη Γιελὲτς τῆς ἐπαρχίας Ὀριόλ, ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ
φιλόθεους, τὸν Βασίλειο καὶ τὴν Ἑλένη. Ὅταν ὁ Νικόλαος ἦταν ἑπτὰ ἐτῶν,
ἔχασε τὸν πατέρα του.
Λίγο πρὶν τὸ θάνατό του, εὐλόγησε τὸν υἱό του μὲ τὴν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου
Νικολάου ἀναθέτοντας τὸ παιδί του στὴν κηδεμονία τοῦ μεγάλου αὐτοῦ
Ἁγίου. Ὁ μελλοντικὸς Στάρετς δὲν ἀποχωρίσθηκε τὴν εἰκόνα αὐτὴ σὲ
ὁλόκληρη τὴν ζωή του. Ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Νικόλαο ἡ μητέρα του εἶχε καὶ ἄλλα
μικρότερα τέκνα, τὰ ὁποῖα πέθαναν πρόωρα ἀπὸ πεῖνα καὶ ἀσθένειες.
Ὁ μικρὸς Νικόλαος εἶχε θερμὴ καρδιακὴ σχέση μὲ τὴν μητέρα του. Οἱ
προσευχές της καὶ ἡ αὐστηρὴ ἀνατροφή, ποὺ τοῦ ἔδωσε, τὸν προστάτευαν ἀπὸ
πειρασμοὺς καὶ συμφορές. Σιγὰ – σιγὰ μεγάλωνε καὶ ἔγινε πρᾶος, ἥσυχος
καὶ εὐλαβής, ἔξυπνος καὶ φιλομαθής.
Λόγω τῆς μεγάλης φτώχειας τῆς οἰκογένειάς του ἀναγκάσθηκε νὰ φοιτήσει
ὄχι στὸ δημόσιο σχολεῖο, ἀλλὰ στὸ ἐνοριακὸ σχολεῖο τοῦ χωριοῦ του, ὅπου
φοιτοῦσαν οἱ ἄποροι. Ἐκεῖ λοιπὸν ἔμαθε νὰ διαβάζει, νὰ γράφει, νὰ
μετράει καὶ νὰ μελετᾷ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ.
Ὅταν ἔγινε ἕνδεκα ἐτῶν, ἐργάσθηκε στὸ κατάστημα τοῦ πλούσιου ἐμπόρου
Χάμωφ. Λίγο ἀργότερα, ἐνῷ ὁ Νικόλαος ἦταν ἀκόμη πολὺ νέος, ἡ μητέρα του
πέθανε καὶ ἔτσι ἔμεινε πιὰ παντελῶς ὀρφανός. Ἔζησε γιὰ ἐννέα χρόνια στὸ
σπίτι τοῦ ἐμπόρου. Στὶς ἐλεύθερες ὧρες του μελετοῦσε πνευματικὰ βιβλία
καὶ πήγαινε στὴν ἐκκλησία. Τὸν διέκρινε ἡ πραότητα, ἡ μετριοφροσύνη καὶ ἡ
καθαρότητα τῆς καρδιᾶς.
Ἐκεῖνο τὸν καιρὸ ζοῦσε στὴν Γιελὲτς μία σχεδὸν ἑκατοντάχρονη μοναχή, ἡ
μάτιουσκα Θεοδώρα, πνευματικὴ θυγατέρα τοῦ Ὁσίου Τύχωνος τοῦ Ζαντὸνκ
(τιμᾶται 13 Αὐγούστου). Οἱ κάτοικοι τῆς Γιελὲτς εἶχαν τὴν εὐλαβῆ
συνήθεια νὰ τὴν συμβουλεύονται σὲ ὅλες τὶς σημαντικὲς ἀποφάσεις τους. Ὁ
ἐργοδότης, λοιπόν, τοῦ Νικολάου, ποὺ πληροφορήθηκε ὅτι τοῦ ἑτοίμαζαν ἕνα
προξενιό, τὸν ἔστειλε σὲ αὐτὴν νὰ πάρει εὐλογία γιὰ τὸ γάμο. Ἡ
γερόντισσα τοῦ εἶπε: «Παιδί μου, πήγαινε στὴν Ὄπτινα στὸν Στάρετς
Ἰλαρίωνα καὶ αὐτὸς θὰ σοῦ πεῖ τί θὰ κάνεις».
Ἔτσι ὁ Νικόλαος πῆρε τὸ δρόμο γιὰ τὴν Ὄπτινα, ποὺ βρισκόταν σχετικὰ
κοντὰ στὴ γενέτειρά του καὶ ἦταν τότε ἤδη ξακουστὴ σὲ ὅλη τὴ Ρωσία.
Ὁ Στάρετς Ἰλαρίων τοῦ συνέστησε νὰ ἐπισκεφθεῖ τὸν Στάρετς Ἀμβρόσιο. Ὁ
Γέροντας τὸν δέχθηκε καὶ μίλησε μαζί του γιὰ δυὸ ὧρες. Μετὰ ἀπὸ αὐτὴ τὴ
συνομιλία ἡ ζωὴ τοῦ Νικολάου ἄλλαξε ξαφνικά. Κατ’ οἰκονομίαν Θεοῦ
ἀνακάλυψε τὴν πραγματική του κλίση.
Ὁ Νικόλαος ἐκτελοῦσε κάθε διακόνημα μὲ πολλὴ ὑπακοή, ταπείνωση καὶ ζῆλο.
Ὅταν ἀργότερα ὁ Στάρετς, ἐπαναλάμβανε τὸ ἀποστολικὸ παράγγελμα:
«Πείθεσθε τοὶς ἠγουμένοις ὑμῶν καὶ ὑπείκετε. Αὐτοὶ γὰρ ἀγρυπνούσιν ὑπὲρ
τῶν ψυχῶν ὑμῶν ὡς λόγον ἀποδώσοντες.
Ἶνα μετὰ χαρᾶς τοῦτο ποιώσι καὶ μὴ στενάζοντες. Ἁλυσιτελὲς γὰρ ὑμὶν
τοῦτο. (Νὰ πειθαρχεῖτε καὶ νὰ ὑπακούετε στοὺς ἡγουμένους σας. Γιατί
αὐτοὶ ἀγρυπνοῦν χάριν τῶν ψυχῶν σας, ἐπειδὴ θὰ ἀποδώσουν λόγο στὸν Θεὸ
γιὰ ἐσᾶς. Ὥστε αὐτὸ νὰ τὸ κάνουν μὲ χαρὰ καὶ ὄχι ἀναστενάζοντας. Διότι
αὐτὸ θὰ εἶναι ἐπιζήμιο για ἐσᾶς)».
Στὶς 3 Ἀπριλίου 1876 ἐκάρη ρασοφόρος μοναχός. Μετὰ ἕνδεκα χρόνια, στὶς
14 Μαρτίου 1887, Δ’ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ἐκάρη μικρόσχημος καὶ ἔλαβε τὸ
ὄνομα Νεκτάριος, πρὸς τιμὴν τοῦ Ὁσίου Νεκταρίου τῆς Λαύρας τοῦ Κιέβου
(τιμᾶται 29 Νοεμβρίου).
Ἡ εἴσοδός του στὸ ἀγγελικὸ τάγμα τῶν μοναχῶν τοῦ ἔφερε μεγάλη χαρά. Σὲ
προχωρημένη ἡλικία θυμόταν: «Ἐπὶ ἕνα ὁλόκληρο χρόνο ἔνοιωθα σὰ νὰ εἶχα
φτερὰ στοὺς ὤμους μου».
Ὅσο περισσότερο ἀνέβαινε τὴν πνευματικὴ κλίμακα, τόσο κατώτερο ἀπὸ
ταπεινοφροσύνη θεωροῦσε τὸν ἑαυτό του, τόσο περισσότερο αἰσθανόταν τὴν
ἀναξιότητά του.
Οἱ Γέροντες, ποὺ ἔβλεπαν τὴν πνευματικὴ προκοπή του, ἀποφάσισαν τὴν
χειροτονία του σὲ διάκονο, ποὺ ἔγινε στὶς 19 Ἰανουαρίου 1894 ἀπὸ τὸν
Ἐπίσκοπο Ἀνατόλιο καὶ εἰς πρεσβύτερον στὶς 21 Ὀκτωβρίου 1898 ἀπὸ τὸν
Ἐπίσκοπο τῆς Καλούγκα Μακάριο.
Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος δίδασκε στὰ πνευματικά του παιδιὰ τὴν ταπείνωση καὶ
τὴν ὑπομονή, περισσότερο ἀπὸ ὅλες τὶς ἀρετές. Γιὰ τὴν κάθαρση τῆς ψυχῆς
τοῦ ἀνθρώπου δίδασκε πὼς ἐπιτυγχάνεται μὲ τὴν προσευχή, ὅταν ἱκετεύεις
τὸν Θεὸ λέγοντας «Πατέρα μου καὶ Κύριε τῆς ψυχῆς μου, ἐλέησον μέ», ὁ
Θεὸς καθαρίζει τὴν ψυχή σου ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν κάνει νύμφη Κυρίου
καὶ ἀδελφὴ τοῦ Λόγου. Πράγματι ὁ Ὅσιος δίδασκε σὲ ὅλους τὴν προσευχὴ καὶ
ἰδιαίτερα τὴν εὐχὴ τοῦ Ἰησοῦ.
Μάλιστα, ὅταν πλησίαζε ἡ σοβιετικὴ λαίλαπα, τόνιζε στὰ πνευματικά του
παιδιά: «σὲ αὐτὲς τὶς ἔσχατες ἡμέρες εἶναι καιρὸς γιὰ προσευχή. Κατὰ τὴν
διάρκεια τῆς ἐργασίας σας νὰ λέτε συνεχῶς τὴν εὐχὴ τοῦ Ἰησοῦ. Στὴν ἀρχὴ
μὲ τὰ χείλη, μετὰ μὲ τὸ νοῦ καὶ ὕστερα θὰ εἰσχωρήσει μέσα στὴν καρδιά
σας».
Ἐπὶ ἀρκετὰ χρόνια, μετὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς Ὀκτωβριανῆς ἐπαναστάσεως, ἡ
Ὄπτινα ὑπέμεινε μὲ γενναιότητα ὅλες τὶς δοκιμασίες, ἀλλὰ οἱ μέρες τῆς
ἁγίας μονῆς ἦταν πιὰ μετρημένες. Τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων τοῦ 1923 ἡ Ὄπτινα
ἔκλεισε ὁριστικά.
Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος σνελήφθη καὶ φυλακίσθηκε στὸ ἀρτοποιεῖο τῆς μονῆς, ποὺ
εἶχε μετατραπεῖ σὲ φυλακή. Λίγες ἡμέρες μετὰ ὁδηγήθηκε στὴν φυλακὴ τοῦ
Κοζὲλκ καὶ καταδικάσθηκε χωρὶς δίκη σὲ θάνατο διὰ τουφεκισμοῦ. Μετὰ ἀπὸ
διαμαρτυρίες ὁ Ὅσιος ἀπελευθερώθηκε στὶς 17 Ἀπριλίου καὶ ἔζησε ὡς
ἐξόριστος σὲ ἀγρόκτημα τοῦ Πλόχινο.
Ἀργότερα, μὲ διαταγὴ τῶν ἀρχῶν τοῦ καθεστῶτος, ἐξορίζεται πιὸ μακριά,
στὸ χωριὸ Χόλμισι τῆς ἐπαρχίας Μπριάνκ. Ἐκεῖ δεχόταν τοὺς ἐπισκέπτες καὶ
πλῆθος ἐπιστολῶν ἀπὸ ἁπλοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ μεγάλους ἱεράρχες. Ὁ
Ἅγιος Πατριάρχης Τύχων τὸν συμβουλευόταν διὰ μέσου ἔμπιστων ἀνθρώπων. Ὁ
Ἅγιος Θεὸς εἶχε δωρίσει στὸν Ὅσιο τὸ διορατικὸ χάρισμα. Ἔτσι ὅλοι τὸν
ἐμπιστεύονταν καὶ ἔκαναν ὑπακοὴ στὸν λόγο του.
Ὁ Ὅσιος Νεκτάριος κοιμήθηκε, μετὰ ἀπὸ ἀσθένεια, τὸ 1928. Ἡ εἴδηση τῆς
κοιμήσεώς του διαδόθηκε ἀστραπιαία. Χιλιάδες πιστοὶ ἄρχισαν νὰ συρρέουν
συνεχῶς ἀπὸ διάφορες πόλεις στὸ Χόλμισι.
Τὸ 1935, κλέφτες ἔσκαψαν τὸν τάφο τοῦ Ὁσίου ψάχνοντας γιὰ πολύτιμα ἀντικείμενα.
Ἔβγαλαν ἔξω ἀπὸ τὸν τάφο τὸ φέρετρο, ἔσπασαν τὸ κάλυμμα καὶ ἀφοῦ ἔψαξαν
καὶ δὲν βρῆκαν τίποτε, παράτησαν τὸ ἀνοιχτὸ φέρετρο μαζὶ μὲ τὸ λείψανο
τοῦ Ὁσίου στηριγμένο σὲ ἕνα δένδρο. Μία ὁμάδα ἀπὸ ἐργάτες, ποὺ δούλευαν
δίπλα στὰ ἀγροκτήματα, ἔτρεξαν στὸ κοιμητήριο καὶ εἶδαν ἔκπληκτοι πὼς ὁ
Ὅσιος ἦταν ἐκεῖ ἄφθαρτος, ἑπτὰ ὁλόκληρα χρόνια μετὰ τὴν κοίμηση καὶ τὴν
ταφή του.
Τὸ δέρμα του εἶχε τὸ χρῶμα τοῦ κεριοῦ καὶ τὰ χέρια του ἦταν εὐλύγιστα
καὶ μαλακά. Μία γυναῖκα ἔφερε λευκὸ μεταξωτὸ ὕφασμα καὶ κάλυψε τὸ
πρόσωπό του. Ἔπειτα ἔκλεισαν τὸ φέρετρο καὶ ἐνταφίασαν τὸν Ὅσιο
ψάλλοντας Τρισάγιο. Στὶς 16 Ἰουλίου 1989 πραγματοποιήθηκε ἡ ἀνακομιδὴ
τοῦ τιμίου λειψάνου τοῦ Ὁσίου καὶ ἡ ἐπιστροφή του στὴν Ὄπτινα.
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες εἰς Μπούτοβο τῆς Ρωσίας
Τὸ Μπούτοβο, περιοχὴ ποὺ βρίσκεται κοντὰ στὴ Μόσχα, ἔγινε κατὰ τὴν
περίοδο τῆς Ὀκτωβριανῆς ἐπαναστάσεως (1917) τόπος μαζικῶν ἐκτελέσεων
Ἀρχιερέων, Κληρικῶν καὶ πιστῶν τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ποὺ
μαρτύρησαν κατὰ τὰ ἔτη τοῦ διωγμοῦ στὴν Ρωσία. Μεταξὺ τῶν Ἁγίων Μαρτύρων
ποὺ μαρτύρησαν στὸ Μπούκοβο καὶ ἀνέρχονται σὲ χιλιάδες, ἦταν καὶ δέκα
Ἕλληνες Μάρτυρες. Εὕρεση τιμίων λειψάνων τῆς Ἁγίας Εἰρήνης τῆς Παρθενομάρτυρος.
Τὰ τίμια λείψανα τῆς Ἁγίας Εἰρήνης τῆς Παρθενομάρτυρος βρέθηκαν στὸ
χωριὸ Καρυὲς τῆς Λέσβου. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸ
γεγονός.
Πληροφορίες ἀπό Saint.gr καί Μέγα Συναξαριστή (synaxarion.gr) anavaseis.blogspot.gr
http://www.hristospanagia.gr/?p=9310#more-9310
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου