Ἀκτημοσύνη

 

ΜΕΓΑ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ

Ακτημοσύνη
Αγάπα, αδελφέ, τα φτωχικά ενδύματα, αν θέλεις να διώξεις από την καρδιά σου την υψηλοφροσύνη. Όποιος αγαπά την πολυτέλεια, είναι αδύνατο να αποκτήσει ταπεινοφροσύνη. Είναι φυσικό να διαμορφώνεται ο εσωτερικός άνθρωπος σύμφωνα με τον εξωτερικό.
Σ’ ένα νέο, που είχε αποφασίσει να μονάσει σε Κοινόβιο, ο Αββάς Ποιμήν έδωσε την ακόλουθη συμβουλή:
-Αν θέλεις, αδελφέ, να γίνεις καλός μοναχός και μάλιστα κοινοβιάτης, κράτησε καλά στο νου σου αυτά τα δύο: Πρώτον, απόφευγε τις περιττές κουβέντες, και, δεύτερον, μην αποκτήσεις ποτέ δικό σου πράγμα, ούτε μικρό λαγήνι για νερό, και θα είσαι σ’ όλη σου τη ζωή αναπαυμένος.Ένας νέος Μοναχός ρώτησε μια μέρα τον Γέροντά του:

-Με ζημειώνει τάχα, Αββά, το ν’ αποκτήσω δυο χιτώνες;
-Απόκτησε δύο χιτώνες, αποκρίθηκε ο διακριτικός Γέροντας, και μην αποκτάς κακίες. Η ψυχή δεν έχει ανάγκη από τις κακίες, ενώ το σώμα έχει ανάγκη από τα ενδύματα. Αλλ’ όταν έχεις τ’ απαραίτητα, μάθε ν’ αρκείσαι σ’ αυτά, όπως συμβουλεύει ο Μέγας Απόστολος, και μη ζητάς παραπανίσια.
Ο Αββάς Παμβώ θέλει τον μοναχό ντυμένο με τέτοια ρούχα, που, αν τα πετάξει στο δρόμο, να μη καταδεχτούν ούτε οι ζητιάνοι να τα πάρουν.
Κάποιος πλούσιος χριστιανός επισκέφτηκε κάποτε έναν Ερημίτη και, φεύγοντας, του πρόσφερε ένα γερό φιλοδώρημα. Εκείνος όμως με κανένα τρόπο δεν ήθελε να το δεχτεί.
-Πάρε το, Αββά, τον παρακαλούσε ο επισκέπτης, και μοίρασέ το στους φτωχούς.
-Αυτό είναι διπλή ντροπή για μένα, τέκνον μου, του αποκρίθηκε ο Γέροντας, να παίρνω χωρίς να έχω ανάγκη και να κενοδοξώ μοιράζοντας τα ξένα ελεημοσύνη.
Αν δώσεις ελεημοσύνη, λέγει άλλος Γέροντας, κι ο λογισμός σε θλίβει πως έδωσες πολύ, μη δίνεις προσοχή σ’ αυτόν, γιατί είναι σατανικός. Καλύτερα όμως για σένα είναι να ζεις με τόση ακτημοσύνη, που να έχεις ανάγκη από τους άλλους να σ’ ελεούν. Εκείνος που δίνει, έχει την ικανοποίηση πως κάνει κάτι καλό. Αλλ’ όποιος στερείται και δεν έχει ποτέ να δώσει κάτι, αποκτά ταπεινοσύνη με τη σκέψη πως ποτέ δεν κάνει τίποτε καλό. Έτσι έζησαν οι Πατέρες μας. Μ’ αυτόν τον τρόπο βρήκε τον Θεό ο Μέγας Αρσένιος.
Επαινούσαν οι Πατέρες την ακτημοσύνη και την αφιλοχρηματία του Αββά Αγάθωνος και του υποτακτικού του. Όταν κατέβαιναν στην αγορά να πουλήσουν το εργόχειρό τους, έλεγαν μια φορά την τιμή στον αγοραστή. Αν εκείνος άρχιζε τα παζαρέματα, αυτοί σώπαιναν και τον άφηναν να τους δώσει όσα ήθελε. Αν πάλι είχαν ανάγκη οι ίδιοι ν’ αγοράσουν κάτι, έδιναν αμέσως τα χρήματα που τους ζητούσαν, χωρίς να βγάλουν λέξη από το στόμα τους.
Στην αρχή της ασκητικής του ζωής, τον πολέμησε με πολλή μανία ο διάβολος τον Όσιο Αντώνιο. Όταν, πολύ νέος ακόμη, ξεκίνησε για την έρημο, του έρριψε εμπρός στα πόδια του ένα ασημένιο δίσκο. Βλέποντας τον ο Αντώνιος, συλλογίστηκε:
-Πώς είναι δυνατόν να βρεθεί τέτοιο πράγμα σε τούτο τον άβατο τόπο;
Τέχνασμα δικό σου είναι, διάβολε, για να με ρίξεις στη φιλαργυρία. Μα δεν πρόκειται με τέτοια να εμποδίσεις την προθυμία μου.
Καθώς έλεγε αυτά, ο δίσκος έγινε άφαντος από τα μάτια του.
Άλλη φορά πάλι βρήκε πραγματικό χρυσό στην έρημο, τον περιφρόνησε όμως κι ούτε γύρισε να τον κοιτάξει.
Είναι τάχα ωφέλιμο για την ψυχή του, να μην έχει ο μοναχός την παραμικρή άνεση; Ρώτησε τον Μέγα Αρσένιο ο Αββάς Μάρκος. Είδα προ ημερών κάποιον αδελφό να ξεριζώνει και τα λίγα λάχανα ακόμη, που είχε στο μικρό του κήπο.
-Ωφέλιμο είναι, αποκρίθηκε ο διακριτικός Γέροντας, αλλά η τελεία ακτημοσύνη πρέπει να συμβαδίζει με την προκοπή του μοναχού σ΄ όλες τις άλλες αρετές. Γιατί, αν κάθε μέρα που περνά δεν προοδεύει πνευματικώς, πολύ γρήγορα θα φυτέψει άλλα.
Θέλοντας ο Αββάς Ευτρόπιος να δείξει σ’ ένα νέο μοναχό πως δεν έπρεπε να έχει προσκόλληση στη γήινα, αλλά να τα θεωρεί πρόσκαιρα και να τα περιφρονεί, του έδωσε αυτή τη συμβουλή:
-Χόρτο φάγε, χόρτο φόρεσε, σε χόρτο κοιμήσου.
Τόσο ακτήμων ήταν ο Αββάς Μεγέθιος, που όταν έβγαινε από το κελλί του να περπατήσει στην έρημο και του έλεγε ο λογισμός του να πάει να μείνει σ’ άλλον τόπο, έφευγε αμέσως και δεν γύριζε σ’ αυτόν, γιατί δεν είχε τίποτε να πάρει μαζί του. Τη βελόνα, που του χρειαζόταν για το εργόχειρό του, την είχε πάντα στην τσέπη του.
Μια φορά ο Ζαχαρίας, ο μαθητής του Αββά Σιλουανού, χωρίς να ρωτήσει τον Γέροντα, πήρε τους άλλους αδελφούς κι έριξαν κάτω τον φράκτη για να μεγαλώσουν το μικρός τους κήπο. Σαν το είδε ο Αββάς Σιλουανός, χωρίς να τους πει λέξη, φόρεσε το μανδύα του και τους αποχαιρέτησε:
-Εύχεσθε για μένα, αδελφοί, ήταν τα μοναδικά λόγια, που έβγαλε από το στόμα του, καθώς έφευγε.
Εκείνοι σάστισαν που τον είδαν τόσο ξαφνικά να φεύγει.
-Πού πας, Αββά; τον ρώτησαν. Τι σου συμβαίνει;
-Δε μπαίνω μέσα σε τούτο το κελλί, ούτε το μανδύα βγάζω από πάνω μου, τους είπε τότε ο Γέροντας, αν δεν φέρετε τον φράχτη στην πρωτινή του θέση.
Ένας πλούσιος άρχοντας πήγε να επισκεφθεί τη σκήτη των Πατέρων. Μαζί του είχε πολλά χρήματα για να τους φιλοδωρήσει και τα έδινε στον Πρεσβύτερο να τα μοιράσει, ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός.
-Οι Γέροντες δεν χρειάζονται χρήματα, του είπε ο Πρεσβύτερος.
Επειδή όμως επέμενε ο άρχοντας, τα έβαλε σ’ ένα σακκούλι και το κρέμασε στην πόρτα της εκκλησίας. Την Κυριακή που πήγαν οι Πατέρες να λειτουργηθούν, ο Πρεσβύτερος τους είπε:
-Όποιος χρειάζεται χρήματα, ας πάρει από κείνο το σακκούλι.
Κανένας όμως δεν πλησίασε να πάρει. Οι πιο πολλοί μάλιστα δε γύρισαν καν να κοιτάξουν προς τα εκεί. Γύρισε τότε ο Πρεσβύτερος και είπε στον άρχοντα, που στεκόταν παράμερα και παρακολουθούσε:
-Βλέπεις πως οι μοναχοί αποστρέφονται τα χρήματα. Πάρε τα λοιπόν και μοίρασέ τα στους φτωχούς. Ο Θεός δέχτηκε την καλή σου προαίρεση. Ο άρχοντας έφυγε, θαυμάζοντας την αφιλοχρηματία των Πατέρων.
http://www.agiameteora.net/index.php/component/content/article?id=411
http://www.hristospanagia.gr/?p=6528#more-6528