Για τήν ἀγωγή τῶν παιδιῶν.

Η ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΟΣΙΟ ΠΟΡΦΥΡΙΟ

Δεῖτε ἐδῶ:Γονεῖς καί παιδιά.

 Για τήν ἀγωγή τῶν παιδιῶν.

Νά πῶς συμβούλευε τούς γονεῖς γιά τήν διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν: «Δέν πρέπει νά πολεμᾶτε τά παιδιά σας, ἀλλά τό σατανᾶ πού πολεμᾶ τά παιδιά σας. Νά τούς λέτε λίγα λόγια καί νά κάνετε πολλή προσευχή. Ἡ προσευχή κάνει θαύματα. Δέν πρέπει ἡ μητέρα νά ἀρκεῖται στό αἰσθητό χάδι στό παιδί της, ἀλλά νά ἀσκεῖται στό πνευματικό χάδι τῆς προσευχῆς. Ἡ σωτηρία τοῦ παιδιοῦ σας περνάει μέσα ἀπό τόν ἐξαγιασμό τό δικό σας. Ὁ ἁγιασμός δέν εἶναι ἀκατόρθωτο πράγμα, εἶναι μάλιστα εὔκολος, φθάνει ἐσεῖς νά ἀποκτήσετε ταπείνωση καί ἀγάπη. Ἂν θέλεις μπορεῖς νά ἁγιάσεις καί μέσα στήν Ὁμόνοια»²⁰.

Ἄν τίποτε σχεδόν δέν διορθώνεται στήν κοινωνία ἀπό γενιά σέ γενιά, εἶναι διότι οἱ γονεῖς δίνουν λανθασμένη ἀγωγή στά παιδιά.

Τούς τρέφουν τήν κενοδοξία ἀπό τήν πρώτη στιγμή, μέ τά καλοπιάσματα καί τούς ἐπαίνους. Ἔτσι, τό παιδί γίνεται ἕνας ἐγωιστικό καί ἀπροσάρμοστο ἄτομο²¹.

Νά πῶς δίδασκε καί συμβούλευε σχετικά ὁ Γέροντας:
««Ἔρχονται ἐδῶ ἑκατοντάδες γονεῖς καί μέ κλάματα στά μάτια μέ παρακαλοῦν νά βοηθήσω τά παιδιά τους, γιατί ἄλλα ἔμπλεξαν μέ ναρκωτικά, ἄλλα μέ κακές παρέες, ἄλλα τούς βρίζουν, τούς ζητοῦν χρήματα, γιά νά τά χρησιμοποιήσουν στίς χαρτοπαιχτικές λέσχες καί στά ἄλλα τυχερά παιχνίδια, καί ὅταν δέν ἔχουν νά τούς δώσουν, τούς ἀπειλοῦν καί ἀκόμη καί τούς χτυποῦν! Ἔτσι φτάνουν οἱ γονεῖς νά καταριῶνται καί αὐτά καί τήν ὥρα καί τήν στιγμή πού τά ἔφεραν στήν ζωή!
Ἔχω δεῖ γονεῖς, νά κλαῖνε μέ μαῦρο δάκρυ, γιά τό κατάντημά των παιδιῶν τους καί νά λένε, χίλιες φορές νά μήν τά εἴχαμε! Γιατί, τότε θά εἴχαμε ἕνα καημό καί μιά στεναχώρια, πού δέν θά εἴχαμε παιδιά, ἐνῶ, τώρα μοῦ λένε ἔχουμε χίλιους καημούς καί ἄλλες στεναχώριες γιά τά προβλήματα τά φοβερά, πού μᾶς δημιουργοῦν καθημερινά καί ντρεπόμεθα νά κυκλοφοροῦμε στόν κόσμο. Γι’ αὐτό ζητᾶνε νά τούς βοηθήσω μέ τίς προσευχές μου, γιά νά σώσουν τα παιδιά τους. Ὅμως, ὅταν τούς ρωτῶ ἐσεῖς τί κάνατε, ἤ τί κάνετε τώρα, γιά νά βοηθήσετε αὐτά τά δυστυχισμένα πλάσματα, μοῦ ἀπαντοῦν, σχεδόν, στερεότυπα, ὅτι δέν μποροῦσαν νά κάνουν τίποτα, γιατί ξέφυγαν ἀπό τόν ἔλεγχό τους, γιατί ἦταν ἔφηβοι! Ἔ! Ἑπόμενο ἦταν. Ἀφοῦ ἀφήσατε ὅλα τά παιδικά χρόνια ἀνεκμετάλλευτα καί περιμένατε νά ἔλθει ἡ ἥβη, γιά νά ἀσχοληθεῖτε μέ τά παιδιά σας, ἀσφαλῶς αὐτά τα ἀποτελέσματα, θά εἴχατε καί θά πρέπει νά περιμένετε καί χειρότερα. Τό παιδί εἶναι σάν τό ζυμάρι. Ὅσο πιό μαλακό εἶναι τό ζυμάρι, τόσο πιό εὔκολα πλάθεται, διαμορφώνεται, διαπαιδαγωγεῖται καί τελειοῦται. Τώρα, πού θυμηθήκατε ἐσεῖς, ὅτι ἔχετε παιδιά, ἤ μᾶλλον σᾶς τά θύμισαν αὐτά μέ τίς ἀταξίες τους, τίς ἀπαιτήσεις, τίς παρανομίες τους καί γενικά μέ τήν ἀνήθικη συμπεριφορά τους, τώρα εἶναι ἀργά. Πέταξε τό πουλάκι. Καί ἄν πετάξει τό πουλί, πού τό εἴχαμε στό κλουβί δύσκολα πιάνεται, γιά νά μήν πῶ, πώς δέν ξαναπιάνεται! Ἡ διαπαιδαγώγηση τοῦ παιδιοῦ εἶναι τό Α καί τό Ω τῶν ὑποχρεώσεων, πού ἔχουν οἱ γονεῖς σ’ αὐτήν τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη, πού μέ τήν θεϊκή συνύπαρξη, φέρνουν στήν ζωή! Γονεῖς, πού ἀπέτυχαν νά διαπαιδαγωγήσουν τό παιδί τους σωστά, θεωροῦνται ἀποτυχημένοι σέ ὅλα! Σέ ὅλα, μέ ἀκοῦτε; Γιατί, ἄν ὑποθέσουμε, ὅτι ὑπάρχουν γονεῖς, πού ἀφιέρωσαν ὅλη τους τήν ζωή νά ἐπεκτείνουν τίς βιομηχανικές τούς ἐγκαταστάσεις καί νά πολλαπλασιάσουν τα χρήματά τους, μέ ἀποτέλεσμα νά γίνουν μεγιστάνες τοῦ πλούτου, ἐνῶ παράλληλα δέν ἔκαναν τίποτε γιά τήν χρηστή διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν τους, τότε, σᾶς λέω, ὅτι ὄχι μόνο δέν προσέφεραν τίποτε στά παιδιά τους, ἀλλά ἠγωνίστηκαν καί κόπιασαν γιά νά δημιουργήσουν τεμπέληδες, ἀκαμάτες καί ἐγκληματίες! Ναί! Σᾶς τό βεβαιώνω ἐγώ. Ἐγκληματίες ἔφτιαξαν! Καί ξέρετε γιατί; Γιατί τό χρῆμα, ὅταν βρεθεῖ σέ χέρια διεφθαρμένων ἀνθρώπων, κάνει κακό καί στούς ἴδιους, πού τό ἔχουν καί στούς ἄλλους, πού τό στεροῦνται. Γιατί, οἱ πρῶτοι ἐξαγοράζουν τούς τελευταίους ἀπό ἀνάγκη καί τούς χρησιμοποιοῦν σάν ἄβουλα ὄντα, ὅπου, ὅποτε καί γιά ὁποιονδήποτε λόγο θέλουν. Πάντως ποτέ γιά καλό! Δέν ἔχετε ἀκούσει πού λένε: «Τό χρῆμα διαφθείρει συνειδήσεις;». Πιό σωστή κουβέντα γιά τόν ρόλο πού παίζει το χρῆμα στή συνείδηση τοῦ ἀτόμου καί εἰδικότερα στήν ἐξαγορά τῆς συνειδήσεως τῶν ἀνθρώπων, ἀπό καταβολῆς κόσμου, ἐγώ τουλάχιστον, δέν ἔχω ἀκούσει. Ποῦ πᾶτε μακρυά; Ὁ Ἰούδας δέν πρόδωσε τόν Ἰησοῦν μας, γιά τό χρῆμα; Γιά τά τριάκοντα ἀργύρια; Αὐτό δέν σᾶς φτάνει; Δέν εἶναι ἀρκετό νά σᾶς πείσει γιά τήν καταστρεπτική δύναμη πού ἔχει το χρῆμα, ὅταν τό χειρίζονται ἄνθρωποι, πού δέν ἔχουν μέσα τους Θεό; Καί αὐτοί, πού δέν ἀσχολοῦνται μέ τή θεϊκή διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν τους τί νομίζετε ὅτι φτιάχνουν; Ἰοῦδες φτιάχνουν! Καί ἀλλοίμονό τους! Γιατί συγκεντρώνουν θησαυρούς ἐδῶ στήν γῆ καί ἀδιαφοροῦν γιά τή Βασιλεία των Οὐρανῶν. Ἐξάλλου, αὐτά πού συγκεντρώνουν ἐδῶ, οὔτε καί οἱ ἴδιοι θά προλάβουν νά τά ἀπολαύσουν, ἀλλά οὔτε καί τά κακομαθημένα παιδιά τους θά μπορέσουν νά τά διατηρήσουν. Καί ξέρετε γιατί; γιατί οἱ μέν γονεῖς ἔχουν προσβληθεῖ ἀπό ἀνίατη ἀρρώστια, πού λέγεται φιλαργυρία. Καί μέ αὐτή θά πεθάνουν ἀγκαλιά! Ὅλα τα ἄλλα ἀγαθά, πού ἔδωσε ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο τούς ἀφήνουν ἀδιάφορους. Ἑπομένως θά πεθάνουν χωρίς νά μπορέσουν νά τά ἀπολαύσουν! Τά δέ παιδιά τους, ἀνίκανα, ὅπως τά κατάντησαν, δέν θά εἶναι σέ θέση νά τά διατηρήσουν! Γιατί, τό νά διατηρήσει κανείς τά ἀγαθά, εἶναι δυσκολότερο ἀπό τό νά τά ἀποκτήσει!»²².

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος θεωρεῖ αὐτούς τούς γονεῖς πού εἶναι κολλημένοι στόν πλοῦτο καί τά βιοτικά χειρότερους καί ἀπό τούς παιδοκτόνους. Γράφει:«Ἀπὸ πουθενὰ ἀλλοῦ δὲν προέρχεται ἡ διαστροφὴ τῶν παιδιῶν παρὰ μόνο ἀπὸ τὸ ὑπερβολικὸ ἐνδιαφέρον (τῶν γονέων) γιὰ τὰ βιωτικά. Μὲ τὸ νὰ ἀποβλέπουν δηλαδὴ μόνο σὲ ἐκεῖνα καὶ μὲ τὸ νὰ θέλουν νὰ μὴν ἀσχοληθοῦν μὲ τίποτε ἄλλο, ἀναγκάζονται νὰ ἀμελοῦν μαζὶ μὲ τὴ δική τους ψυχὴ  καὶ τὰ παιδιά. Αὐτοὺς τοὺς πατέρες –καὶ ἂς μὴ νομίσει κανεὶς ὅτι αὐτὸ ποὺ λέω τώρα εἶναι ἀποτέλεσμα θυμοῦ-θὰ τοὺς χαρακτήριζα χειρότερους καὶ ἀπὸ τοὺς ἴδιους τους παιδοκτόνους. Διότι ἐκεῖνοι χωρίζουν βέβαια τὸ σῶμα ἀπὸ τὴν ψυχὴ , αὐτοὶ ὅμως φέροντας καὶ τὸ σῶμα μαζὶ μὲ τὴν ψυχὴ τὴν ρίχνουν στὴ φωτιὰ τῆς κολάσεως. Καὶ ἐκεῖνο τὸ θάνατο ὁπωσδήποτε θὰ τὸν ὑποστεῖ, ἐπειδὴ ὑπάρχει ὁ φυσικὸς νόμος , αὐτὸν ὅμως μπορεῖ καὶ νὰ τὸν ἀποφύγει, ἐὰν δὲν τὸ ὁδηγοῦσε ἐκεῖ ἡ ἀδιαφορία τῶν πατέρων. Ἐπὶ πλέον τὸ θάνατο τοῦ σώματος θὰ τὸν ἐξαφανίσει ἐντελῶς ὅταν ἔλθη ἡ ἀνάστασις , τὴν καταστροφὴ ὅμως τῆς ψυχῆς , τίποτε πιὰ δὲ θὰ μπορέσει νὰ τὴν ἐξουδετερώσει. Διότι δὲν τὴν ἀκολουθεῖ πιὰ ἡ σωτηρία, ἀλλὰ εἶναι καταδικασμένη νὰ τιμωρῆται αἰώνια.

Ὥστε δίκαια θὰ χαρακτηρίζαμε τοὺς γονεῖς αὐτοὺς χειρότερους ἀπὸ τοὺς παιδοκτόνους. Διότι δὲν εἶναι τὸ ἴδιο νὰ ἀκονίσει κανεὶς ξίφος καὶ τὸ νὰ ὁπλίσει καὶ νὰ τὸ τοποθετήσει στὸ λαιμὸ τοῦ παιδιοῦ, ὅσο εἶναι φοβερὸ τὸ νὰ καταστρέψη τὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ καὶ νὰ τὴν ὁδηγήσει στὴν ἀπώλεια. Διότι γιὰ μᾶς δὲν ὑπάρχει πιὸ πολύτιμο ἀπὸ τὴν ψυχή»²³.

Δυστυχῶς ἀσχολοῦνται οἱ γονεῖς μέ τίς ἐπιχειρήσεις τους, τήν καριέρα τους καί ξεχνοῦν ὅτι ἔχουν παιδιά. Ξεχνοῦν ὅτι ἡ κύρια ἀποστολή τους εἶναι νά τά μεγαλώσουν διαπαιδαγωγόντας τα ὀρθόδοξα, χριστιανικά.

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος πάλι, ἀπευθυνόμενος στούς γονεῖς, λέγει ὅτι, τότε φέρεις ἐπάξια τόν τίτλο τοῦ πατέρα καί τῆς μητέρας, ὅταν ζήσεις ἐσύ πνευματικά, ἀλλά συνάμα βοηθήσεις καί τό παιδί σου νά ένεργοποίήσει τήν Βαπτισματική Χάρη, νά μετανοήσει καί νά σωθεῖ.

Δέν εἶσαι γονιός μόνο ὅταν γεννᾶς, ἀλλά γίνεσαι πραγματικός πατέρας καί μητέρα, ὅταν ἀναγεννᾶς πνευματικά τό παιδί σου. Τότε «ἀποκαθιστᾶς» πραγματικά τό παιδί σου, ὄχι ὅταν τό ὁδηγήσεις στό γάμο ἁπλῶς, ἀλλά ὅταν τό βάλεις στόν δρόμο γιά τόν Παράδεισο: Τό μάθεις νά ἐξομολογεῖται τάκτικά, νά ἐκκλησιάζεται, νά κοινωνεῖ, νά ἀσκεῖται πνευματικά, νά ἐγκρατεύεται, νά προσεύχεται, νά μελετᾶ τίς Ἅγιες Γραφές κ.λ.π. Ἄν δέν καταφέρεις νά τό σώσεις, κινδυνεύεις καί σύ νά μήν σωθεῖς²⁴.

«Ὀνομάζεσαι πατὴρ» παρατηρεῖ καί ὁ ἁγιασμένος σχεδόν σύγχρονος ρουμάνος Πνευματικός π. Ἀρσένιος Μποκά «τῶν παιδιῶν σου κατὰ σάρκα, νὰ εἶσαι καὶ πατήρ τους κατὰ πνεῦμα. Ὄχι μόνο νὰ κάνης τὴν ἁπλῆ γέννησι σὰν πατέρας, ἀλλὰ προπαντὸς νὰ τοὺς δώσης τὴν καλὴ ἀγωγὴ στὸ πνεῦμα τῆς ὀρθοδόξου πίστεως. Ἔμαθες νὰ γεννᾶς παιδιά; Τώρα νὰ τὰ παιδαγωγήσεις ὅπως πρέπει, γιὰ νὰ φέρης μὲ ἀξία τὸ ὄνομα τοῦ πατρός.

Ὄχι μόνο ἡ κυοφορία τοῦ παιδιοῦ στὴν κοιλιά σου σὲ κάνει μητέρα, ἀλλὰ ἡ καλὴ χριστιανικὴ ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν σου. Ὁ πρῶτος λόγος ποὺ θὰ εἰπῆς στὸ παιδί σου νὰ εἶναι γιὰ τὸν Θεό, στὸν ὁποῖο χαρίζεται καὶ τὸ πρῶτο χαμόγελο τοῦ παιδιοῦ σου.

Ὅταν γεννᾶται ἕνα παιδί, ἡ μητέρα δίνει στὸν κόσμο ἕνα ἄνθρωπο καὶ στὴν συνέχεια πρέπει δι’ αὐτῆς νὰ δώση ὁ οὐρανὸς ἕνα ἄγγελο. Ἡ καλὴ ψυχικὴ κατάστασις τῶν παιδιῶν ἐξαρτᾶται κατὰ μέγα μέρος ἀπὸ τὴν ἁγία ἐπίδρασι τὴν ὁποία ἔχει ἡ μητέρα ἐπάνω τους.

Δῶστε μας τὶς καλύτερες μητέρες (ταπεινὲς καὶ πιστὲς στὸν Θεό) καὶ θὰ σᾶς δώσουμε τοὺς καλύτερους ἀνθρώπους.

Δὲν ὑπάρχει καμία ἀνώτερη τέχνη ἀπὸ τὴν τέχνη τῆς ἀγωγῆς. Ὅ,τι ἀγωγὴ θὰ δώσουν οἱ γονεῖς στὰ παιδιά τους, στὴν νηπιακὴ τους ἡλικία, ἀπ’ αὐτὴ συνήθως θὰ ἐξαρτηθῆ, ἂν θὰ γίνουν εὐάρεστα στὸν Θεό.

Οἱ γονεῖς θὰ τιμωρηθοῦν ὄχι μόνο γιὰ τὶς ἁμαρτίες τους, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὰ παιδιά τους, τὰ ὁποῖα δὲν τὰ ἀνέθρεψαν μὲ τὸ πνεῦμα τῆς εὐλαβείας καὶ τῆς πίστεως στὸν Χριστό.

Γονεῖς οἱ ὁποῖοι δὲν μεγαλώνουν τὰ παιδιά τους ὅπως πρέπει, δηλαδὴ χριστιανικά, τὰ γεννοῦν μόνο γιὰ μιὰ παροδικὴ ζωή, σωματική, καὶ τοὺς ἀνοίγουν τὴν πόρτα γιὰ τὸν αἰώνιο θάνατο, τὴν κόλασι.

Νὰ εἶσαι πρῶτα ἐσὺ ὁ ἴδιος, αὐτὸ ποὺ θέλεις νὰ κάνης στὸν ἄλλον. Ἐὰν θέλης νὰ διδάξης τὰ παιδιά σου, δίδαξε πρῶτα τὸν ἑαυτό σου ἐν πνεύματι τοῦ Θεοῦ»²⁵.

Ἐρωτᾶ δέ ὁ ἱερός Χρυσόστομος τόν πατέρα πού εἶναι ὑποδουλωμένος στά πάθη του: «Πῶς θὰ μπορέσεις νὰ διορθώσεις τὸν γιό σου, νὰ δώσεις τὶς πρέπουσες συμβουλὲς σὲ ἄλλον ποῦ εἶναι ἀμελής, ἀφοῦ σὺ ὁ ἴδιος, ποῦ βρίσκεσαι σὲ προχωρημένα γηρατειά, κάνεις τέτοιες ἀσχήμιες;

Αὐτὰ τὰ λέω καὶ ἐπικρίνω τοὺς ἡλικιωμένους, ὄχι γιὰ νὰ ἀπαλλάξω ἀπὸ κάθε κατηγορία καὶ μομφὴ τοὺς νέους, ἀλλὰ μέσῳ τῶν πρώτων νὰ προφυλάξω τοὺς δεύτερους.

Πῶς λοιπὸν ὁ πατέρας θὰ μάθει στοὺς ἄλλους νὰ συγκρατοῦν αὐτὸ τὸ πάθος τους, τὴν αὐθάδεια καὶ τὴν ὀργή, ὅταν ὁ ἴδιος δὲν ἔχει μάθει νὰ συγκρατεῖται.

Μᾶλλον ἐμεῖς πρέπει νὰ ἔχουμε παιδαγωγοὺς καὶ ὄχι ἐκεῖνα, δηλαδὴ τὰ παιδιά, ἀφοῦ τὰ λάθη τους δὲν μποροῦν νὰ εἶναι μεγάλα, ἐνῷ τὰ δικά μας εἶναι πάρα πολὺ μεγάλα. Ὅλη ἡ κακία τῶν παιδιῶν μᾶς προέρχεται ἀπὸ τὴν δική μας ἀμέλεια καὶ ἐπειδὴ δὲν τὰ ὁδηγοῦμε ἀπ’ τὴν ἀρχὴ καὶ ἀπὸ τὴν μικρὴ ἡλικία στὸν δρόμο τῆς εὐσεβείας»²⁶.

Συνήθως οἱ γονεῖς φροντίζουν ὥστε τά παιδιά τους νά μορφωθοῦν μόνο κοσμικά χωρίς νά φροντίζουν γιά τήν χριστιανική κατήχησή καί ἀγωγή τους

Ὁ σύγχρονος Ἅγιος Λουκᾶς Κριμαίας παρατηρεῖ ὅτι δέν πρέπει νά περιορίζεται ἡ μόρφωση καὶ ἡ ἀγωγή τῶν παιδιῶν «στὴν ἔξωθεν σοφία, στὴν σοφία αὐτοῦ τοῦ κόσμου» ὅπως γίνεται συνήθως. Θά πρέπει τά παιδιά «νὰ μαθαίνουν ταυτόχρονα τὴν ἄνωθεν σοφία καὶ τὴν ἀνώτατη ἀλήθεια. Νὰ μαθαίνουν τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ καὶ τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ, νὰ μαθαίνουν τὴν εὐλάβεια, πὼς νὰ ἔχουν πάντα τὴν μνήμη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν σωστὴ χριστιανικὴ ὁδὸ. Μόνο τότε δὲν θὰ χαθοῦν τὰ παιδιά σας στὶς ὁδοὺς τῆς ἀνθρώπινης σοφίας, μόνο τότε πάνω ἀπ’ ὅλα θὰ ἔχουν πάντα τὴν χριστιανικὴ σοφία, τὴν γνώση τοῦ Θεοῦ. Μ’ αὐτὸ τὸν τρόπο λοιπὸν πρέπει νὰ διαπαιδαγωγοῦμε τὰ παιδιά μας. Θὰ δώσετε λόγο ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ γιὰ τὰ κακὰ παραδείγματα ποὺ δίνετε στὰ παιδιά σας, γιὰ τοὺς καυγάδες ποὺ γίνονται μπροστὰ στὰ μάτια τους, γιὰ τὶς φλυαρίες ποὺ ἀκοῦνε νὰ λέτε. Ἂν ἐσεῖς οἱ ἴδιοι τὸ κάνετε αὐτὸ τότε τὰ παιδιὰ σᾶς τί μποροῦν νὰ μάθουν ἀπό σᾶς;»²⁷. Τά παραστρατημένα παιδιά προξενοῦν μεγάλες θλίψεις καί πειρασμούς πρῶτα ἀπ’ ὅλα στούς ἴδιους τούς γονεῖς τους.

Πολλοί γονεῖς φθάνουν στό σημεῖο νά καταριοῦνται τά παιδιά τους, ἔλεγε ὁ Γέροντας Πορφύριος καί εὔχονται νά μήν τά εἶχαν, ἐξ’ αἰτίας τῆς κακῆς διαγωγῆς τους. Αὐτή ὅμως ὀφείλεται στήν κακή διαπαιδαγώγηση ἤ καί στήν τελεία ἀπουσία διαπαιδαγώσης ἀπό τούς ἀνάξιους αὐτούς γονεῖς²⁸.

συνεχίζεται…

Ἱερομόναχος Σάββας ὁ Ἁγιορείτης

hristospanagia3.blogspot.gr

 

20http://www.phys.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/porphyrios_sayings.htm, ἀποσπάσματα ἀπό τό βιβλίο τοῦ Κ. Γιαννιτσιώτη: Κοντά στό γέροντα Πορφύριο.

21Γίνεται ἄτομο καί ὄχι πρόσωπο διότι πρόσωπα γινόμαστε μόνο ὅταν ἀγαπήσουμε ἀνιδιοτελῶς τόν Θεό καί τούς ἄλλους. Αὐτό γίνεται μόνο ὅταν ζήσουμε σύμφωνα μέ τίς ἐπιταγές τῆς Ὀρθόδοξης Ἱερᾶς Παράδοσής μας (ζώντας σωστά μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία).

22Καλλιάτσου Ἀνάργυρου, Ὁ Πατήρ Πορφύριος: Ὁ Διορατικός, Ὁ Προορατικός, Ὁ Ἰαματικός, Στ΄ ἔκδοση, σελ. 136-140.

23 Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, Πρὸς τοὺς πολεμοῦντας τοῖς ἐπὶ τὸ μονάζειν ἐνάγουσιν, Γ΄ΕΠΕ 27, 456-470.PG 47, 352-356)

Ἀπὸ τὸ βιβλίο: ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ Χρυσοστομικὸς Ἄμβων Γ΄, «Ο ΓΑΜΟΣ, Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ», Ἔκδοσις: Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη Ἄγ. Ὅρους,

http://eisdoxantheou-gk.blogspot.com/2011/10/blog-post_10.html

24Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου, Ἡ θεραπεία τῆς ψυχῆς κατά τόν Γέροντα Πορφύριο, Β΄ ἔκδοση σελ. 111-116.

25 Γέροντος Ἀρσενίου Μπόκα, Ρουμάνου πνευματικοῦ, Βίος Λόγοι Νουθεσίες, Θεσσαλονίκη 2004, Ἐκδόσεις: Ὀρθόδοξος Κυψέλη, arnion.gr, http://orthodoxigynaika.blogspot.gr/2012/10/blog-post_1.html

26 Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Πῶς θά μπορέσεις νά διορθώσεις τό γιό σου; http://1myblog.pblogs.gr/tags/agogi-neon-gr.html

27Ἁγίου Λουκᾶ Κριμαίας, Διδαχὲς, ἐκδ. «Ὀρθόδοξος Κυψέλη» Θεσσαλονίκη, http://www.orthodoxos.com.gr/phpBB3/viewtopic.php?f=22&t=2780#p16790

28 Πρβλ. Καλλιάτσου Ἀνάργυρου, Ὁ Πατήρ Πορφύριος: Ὁ Διορατικός, Ὁ Προορατικός, Ὁ Ἰαματικός, Στ΄ ἔκδοση, σελ. 137.

http://www.hristospanagia.gr/?p=24025#more-24025